Kwaliteit en service bij aankoop van cartridges en schermen in Nederland
juli 17, 2025
Inleiding
In Nederland is de aandacht voor mentale gezondheid de afgelopen jaren sterk toegenomen. Zowel in maatschappelijke discussies als in beleidspolitiek is mentale gezondheid op de voorgrond gekomen. Echter, tegelijkertijd blijkt uit onderzoek dat ook het aantal mensen dat lijdt aan psychische aandoeningen sterk is toegenomen. Dit artikel richt zich op de huidige stand van zaken op het gebied van psychische gezondheid in Nederland, met aandacht voor de frequentie, soorten en oorzaken van psychische aandoeningen, en de maatschappelijke en professionele reacties op deze ontwikkeling.
De informatie is gebaseerd op de nieuwste onderzoeken, zoals het NEMESIS-3-onderzoek van het Trimbos-instituut, en andere betrouwbare bronnen. Het doel is om een overzicht te geven van de huidige situatie in Nederland, met name voor volwassenen in de leeftijd van 18 tot 75 jaar. Dit artikel richt zich zowel op de feiten als op de maatregelen die genomen worden om het probleem aan te pakken.
Psychische aandoeningen in de Nederlandse bevolking
Psychische aandoeningen zijn op dit moment een groot onderwerp in de Nederlandse maatschappij. Volgens het NEMESIS-3-onderzoek van het Trimbos-instituut, dat in 2022 werd gepresenteerd, heeft bijna de helft (48%) van de volwassenen in Nederland (18–75 jaar) ooit in hun leven één of meerdere psychische aandoeningen gehad. Deze cijfers geven aan dat psychische problemen een veel voorkomend fenomeen zijn, die vaak niet op het oog duidelijk zijn.
In de afgelopen 12 maanden had ongeveer een op de vier volwassenen (26%) in Nederland een psychische aandoening. Dit komt neer op bijna 3,3 miljoen mensen. De meest voorkomende aandoeningen zijn angststoornissen, die bij 15% van de volwassenen voorkomen. Stemmingstoornissen, zoals depressies, komen iets minder vaak voor, maar zijn nog steeds significant: 9% van de volwassenen had in de afgelopen 12 maanden een depressieve stoornis.
Trends in de afgelopen jaren
Deze toename is niet onopgemerkt gebleven. Het percentage volwassenen met een psychische aandoening in de afgelopen 12 maanden is tussen 2007–2009 en 2019–2022 van 17% gestegen naar 26%. Dit betekent dat in de afgelopen twaalf jaar, ongeveer een op de vier volwassenen psychische klachten heeft meegemaakt. De toename is vooral duidelijk bij stemming- en angststoornissen. In 2007–2009 had 6% van de volwassenen een stemmingsstoornis in de afgelopen 12 maanden, in 2019–2022 was dit bijna verdubbeld naar 11%.
De coronapandemie lijkt geen directe invloed te hebben gehad op deze stijging. Het percentage mensen met psychische aandoeningen tijdens de pandemie (26%) is gelijk aan het percentage in het jaar ervoor (27%). De stijging van psychische aandoeningen begint dus al jaren voor de coronapandemie.
Verschillen tussen mannen en vrouwen
Er zijn duidelijke geslachtsgerelateerde verschillen in de voorkomende psychische aandoeningen. Vrouwen lijden vaker aan stemming- of angststoornissen dan mannen. Angststoornissen zijn bij vrouwen vooral gerelateerd aan sociale angst of paniek, terwijl bij mannen meer sprake is van fobieën of posttraumatische stressstoornissen.
Mannen daarentegen zijn vaker geconfronteerd met middelenstoornissen zoals alcoholmisbruik of drugmisbruik. Ook is ADHD bij mannen vaker voorkomend dan bij vrouwen. Deze verschillen kunnen te maken hebben met biologische, sociaal-culturele en maatschappelijke factoren.
Psychische klachten bij nieuw aangekomsten in Nederland
Voor mensen die pas in Nederland wonen, kunnen psychische klachten ook voorkomen, met name wanneer zij oorlog, geweld of andere trauma’s hebben meegemaakt. In dat geval is het belangrijk om hulp te zoeken. In Nederland is de huisarts de eerste aanspreekpunt bij psychische klachten. Als de klachten zich verergeren, kan de huisarts een verwijzing geven naar een psycholoog of een andere zorgverlener.
Een paar tekenen van ernstige psychische klachten zijn:
- Geen contact meer zoeken met anderen
- Nieuwe dingen niet meer leuk vinden
- Slecht voor zichzelf zorgen
- Vreemd gedrag vertonen
- Gespannen zijn
- Afvallen zonder reden
- Gevaarlijk gedrag vertonen
Bij dergelijke situaties is het belangrijk om direct contact op te nemen met een huisarts of een spoedlijn, zoals 0800 0113 in geval van zelfmoordgedachten.
Werkgevers en bedrijfspsychologen
In de werkomgeving zijn psychische klachten ook een groeiend probleem. Werkend Nederland grijpt steeds vaker in bij psychische klachten. Het gebruik van bedrijfspsychologen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Medewerkers die lijden aan stress of andere psychische aandoeningen kunnen bij deze professionals terecht voor professionele ondersteuning.
De groeiende druk op medewerkers en het verzuim door stressgerelateerde klachten nemen toe. Omdat toegang tot reguliere mentale zorg vaak lang op zich laat wachten, is het voor bedrijven steeds belangrijker om hier in te investeren. Bedrijfspsychologen zijn effectief om medewerkers te ondersteunen, niet alleen op het werk, maar ook bij het herstel van psychische problemen. Werkgevers en werknemers kunnen samen verantwoordelijkheid nemen voor mentale gezondheid op de werkvloer.
Regio’s en mentale gezondheid
De rol van regio’s in de zorg voor mentale gezondheid is ook steeds belangrijker geworden. Nederland is opgedeeld in 31 zorgregio’s, en in deze regio’s wordt een regioplan opgesteld om zorg en maatregelen beter aan de vraag aan te passen. Mentale gezondheid is daarbij een prioriteit in vrijwel alle regioplannen.
MIND, een organisatie die zich richt op mentale gezondheid, heeft de regioplannen geanalyseerd. Hoewel alle regio’s benadrukken dat actie is nodig op het gebied van mentale gezondheid, is er nog veel variatie in de aanpak. Soms gaat het om een preventieve aanpak, andere keren om maatregelen die gericht zijn op het terugdringen van zorgvraag. MIND benadrukt dat het belangrijk is om mensen die hulp zoeken serieus te nemen en hen actief te betrekken bij de oplossingen.
Psychische klachten in een internationaal perspectief
Nederland is niet het enige land waar psychische aandoeningen toeneemt. In het Verenigd Koninkrijk heeft bijvoorbeeld een op de drie Britten een psychische aandoening, terwijl Zweden en Frankrijk op de tweede en derde plek staan met ieder een op de vijf inwoners. Nederland komt op ongeveer 26%, wat het land in de middenmoot plaatst in vergelijking met andere Europese landen.
Bij chronische depressies is IJsland opvallend, waar 17,6% van de bevolking hier last van heeft. Nederland scoort iets lager, maar nog steeds significant. Bemerkend is dat IJsland op de lijst van gelukkigste landen ook een goede positie inneemt, met een score van 7,5 voor geluk. Nederland scoort vrij hoog met een 7,4, wat laat zien dat psychische aandoeningen niet altijd direct gerelateerd zijn aan gelukkig of ongelukkig zijn.
Conclusie
Psychische aandoeningen zijn in Nederland een steeds belangrijkere maatschappelijke kwestie. De cijfers tonen een duidelijke toename, zowel in het aandeel van mensen dat psychische klachten heeft, als in de soorten aandoeningen die voorkomen. Angst- en stemmingstoornissen nemen toe, evenals middelenstoornissen. Deze toename is niet alleen te zien in de algemene bevolking, maar ook in de werkomgeving en in de regio’s, waar mentale gezondheid een prioriteit is geworden.
De opkomst van bedrijfspsychologen en regioplannen geeft aan dat er actie is genomen op verschillende niveaus. Toch is er nog veel werk aan de winkel, vooral op het gebied van toegang tot zorg en preventie. Het is belangrijk om psychische aandoeningen serieus te nemen en mensen die hulp zoeken op tijd te ondersteunen. Zowel op individueel, werkomgevings- als maatschappelijk niveau is mentale gezondheid een kernthema dat verder moet worden ontwikkeld.