Marrakech ontdekken met een Nederlandstalige gids: een betekenisvolle reis naar het hart van Marokko
juli 17, 2025
Inleiding
In de laatste weken heeft Nederland te maken met extreme weersomstandigheden die het KNMI heeft aangemerkt met code oranje. Deze code duidt op een situatie waarin het weer het risico op aanzienlijke schade en gezondheidsproblemen oplevert. In het zuiden van het land, met name in de provincies Gelderland, Limburg en Noord-Brabant, is de hitte intens, terwijl in het noordoosten het risico op zware onweersbuien bestaat. Buiten het land, zoals in Duitsland, is het ook zeer heet, wat leidt tot verkoelingsactiviteiten zoals het bezoeken van de Zugspitze.
Binnen Nederland zijn er ook gevolgen van deze extreme weersomstandigheden. De openbaarvervoersector heeft last van storingen, en er zijn meldingen van schade door omgevallen bomen. Bovendien is er sprake van een toename van griepachtige klachten in zuidwestelijke postcodegebieden. Deze combinatie van hitte, onweer en ziekte benadrukt de noodzaak om de huidige situatie goed in de gaten te houden.
In dit artikel wordt ingegaan op de huidige weersituatie, de toegewezen codes, de impact op het land en mogelijke maatregelen die genomen kunnen worden om veilig en gezond door de periode te komen.
Code oranje: wat betekent het?
Code oranje is een waarschuwing die uitgevaardigd wordt door het KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) wanneer het weer een aanzienlijk risico oplevert. Deze code wordt toegepast wanneer de situatie gevaarlijk is, maar niet zo extreem als code rood. Er is een duidelijke kans op aanzienlijke schade of gevolgen voor de gezondheid, en het is aan te raden om voorzichtige maatregelen te nemen.
Code oranje voor extreme hitte
In de zuidelijke provincies zoals Gelderland, Limburg en Noord-Brabant geldt code oranje door de extreme hitte. Deze code wordt uitgevaardigd wanneer de maximumtemperatuur gedurende twee dagen op rij boven de 36 graden Celsius komt. Buiten het land is het ook heet, wat heeft geleid tot het bezoeken van koele locaties zoals de Zugspitze in Duitsland.
De hitte heeft ook invloed op nachttemperaturen. In stedelijke gebieden en in het zuidoosten van Nederland zijn de minimumtemperaturen gemiddeld rond de 20 tot 25 graden Celsius. Dit betekent dat het warm blijft ook in de nacht, wat kan leiden tot een verminderde nachtrust en gevolgen voor de gezondheid, met name voor kwetsbare groepen zoals ouderen en jonge kinderen.
Code oranje voor zware onweersbuien
Buiten de hitte is er ook code oranje toegewezen in het oostelijke deel van het land, met name in de provincies Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland. Hier is het risico op zware onweersbuien met mogelijke gevolgen zoals zware hagel, regen, wind en blikseminslag. Deze buien kunnen leiden tot overlast op wegen, storingen in het openbaar vervoer en schade aan eigendommen.
De KNMI-app biedt actuele informatie over de verwachte onweersbuien en hun traject. In het noordoosten zijn er buien die over Duitsland trekken, terwijl binnen Nederland de zwaarste buien verwacht worden in het uiterste oosten. Het KNMI raadt aan om voorzichtig te zijn en om voorbereid te zijn op eventuele overlast.
Toegenomen risico op griepachtige klachten
Naast de extreme weersomstandigheden is er ook sprake van een toegenomen aantal meldingen van griepachtige klachten in de zuidwestelijke postcodegebieden. Deze stijging is mogelijk verband houdt met de Carnaval, die voorheen in die regio's heeft plaatsgevonden en eventueel tot een verspreiding van virusinfecties heeft geleid.
De symptomen die het meest voorkomen zijn hoofdpijn, loopneus en hoesten, en die komen voor in ruim 60% van de meldingen. Hoewel het aantal meldingen stijgt, is de epidemische (griep)grens nog niet bereikt. Code oranje roept daarom op tot extra hygiëne maatregelen, zoals het vaker wassen van de handen, hoesten in de elleboog en het vermijden van handenschudden.
Het advies van gezondheidsinstanties is om waakzaam te blijven, met name voor kwetsbare groepen, en om voorzichtig te zijn bij het bezoeken van drukke locaties. In de meeste gevallen zijn deze klachten licht, maar het is belangrijk om op te letten voor eventuele verergeringen of aanhoudende symptomen.
Impact op het land
De extreme weersomstandigheden hebben diverse gevolgen voor het land, zowel voor het openbaar vervoer als voor het alledaagse leven van inwoners. Het KNMI en diverse overheidsinstanties hebben waarschuwingen uitgevaardigd en aanbevelingen gegeven om veilig te blijven.
Storingen in het openbaar vervoer
De hitte heeft geleid tot storingen in het spoorverkeer. In het zuiden zijn er problemen met wissels en signalen, terwijl in het westen defecte treinen op diverse trajecten staan. Deze storingen zijn onder meer het gevolg van hoge temperaturen, die ervoor zorgen dat spoorstaven uitzetten en elektronica ontregeld kan raken.
ProRail heeft al eerder gewaarschuwd voor potentiële problemen in het vervoer door extreme hitte. De combinatie van hoge temperaturen en een verhoogd storingsbeeld heeft geleid tot vertragingen en ongemak voor reizigers. Het is aan te raden om reisplannen zorgvuldig te plannen en eventuele veranderingen in tijd te volgen via de KNMI-app of andere betrouwbare bronnen.
Verkeer en overlast door onweer
In het noordoosten van het land zijn er ook impacten van zware onweersbuien. Er is sprake van omgevallen bomen, afgebroken takken en andere obstakels op wegen. In Winterswijk is de situatie bijzonder ernstig, waar hulpdiensten bezig zijn om weg te halen wat op de wegen ligt.
De Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland heeft een NL-alert uitgevaardigd, waarin inwoners van Winterswijk wordt aangeraden om niet de weg op te gaan. Hulpdiensten verwachten de hele avond en nacht bezig te zijn met opruimen en het herstellen van de wegen.
Dieren in de hitte
De extreme hitte heeft ook invloed op dieren, zowel in de wild als in huishoudens. Een bijzonder geval is een kat in Utrecht die een creatieve manier heeft gevonden om af te koelen. Deze kat klimt regelmatig in de koelkast, waar hij een uur lang blijft zitten. Zijn baasje heeft de deur van de koelkast op een kier gelaten om te zorgen dat de kat eruit kan als dat nodig is.
Buiten huishoudens is er ook sprake van impact op vogels en andere dieren. Zo zijn er meldingen van zwaluwen die bezwijken onder de hitte, wat een duidelijke indicatie is van de ernst van de situatie.
Maatregelen en aanbevelingen
Om veilig en gezond door de periode van code oranje te komen, zijn er diverse maatregelen en aanbevelingen van het KNMI en andere instanties. Deze richtlijnen zijn bedoeld om het risico op schade en gezondheidsproblemen te verminderen.
Tijdens hitteperiodes
Bij code oranje voor hitte is het aan te raden om de volgende maatregelen te nemen:
- Voldoende drinken: Drink regelmatig voldoende water om te voorkomen dat je uitdroogt.
- Huis koel houden: Zorg voor goede ventilatie en gebruik koelapparatuur zorgvuldig.
- Lichamelijke inspanning beperken: Vermijd fysieke inspanning tijdens de heetste uren van de dag.
- Hoofd en lichaam beschermen: Gebruik zonnecrème, draag een hoed en bescherm je lichaam tegen oververhitting.
De KNMI raadt aan om de temperatuur van de omgeving in de gaten te houden en om tijdens de heetste uren binnen te blijven. Vooral kwetsbare groepen zoals ouderen, jonge kinderen en mensen met beperkingen moeten extra waakzaam zijn.
Tijdens onweerperiodes
Bij code oranje voor zware onweersbuien is het aan te raden om de volgende maatregelen te nemen:
- Blijf binnen: Vermijd activiteiten buiten bij zware onweersbuien.
- Volg actuele waarschuwingen: Gebruik de KNMI-app of andere betrouwbare bronnen om op de hoogte te blijven van de weersituatie.
- Blijf uit de buurt van water: Bij zware regenval en hagel is het verstandig om dichtbij water te vermijden.
- Gebruik de auto met voorzichtigheid: Vermijd het rijden in zware regenval of bij slechte zichtbaarheid.
Het KNMI benadrukt dat het belangrijk is om voorbereid te zijn op eventuele overlast. In het geval van onweer is het aan te raden om een noodplan te hebben, zodat je weet wat je moet doen in geval van nood.
Toekomstige ontwikkelingen
De weersituatie in Nederland kan verder veranderen, afhankelijk van de ontwikkelingen in de komende dagen. Het KNMI en andere instanties houden de situatie in de gaten en geven eventuele aanpassingen aan de waarschuwingen.
Er is al sprake van een temperatuurdip langs de kust, wat ervoor kan zorgen dat het in die regio's iets koeler wordt. Echter, in het zuidoosten en het noordoosten is de weersituatie nog steeds precair.
Het KNMI benadrukt dat het belangrijk is om actueel te blijven op de hoogte van de weersituatie en om eventuele veranderingen zorgvuldig te volgen. In het geval van verdere waarschuwingen of het opheffen van code oranje is het verstandig om voorbereid te zijn op eventuele gevolgen.
Conclusie
Nederland staat momenteel nog steeds onder invloed van code oranje door zowel extreme hitte in het zuiden als zware onweersbuien in het oosten. Deze situatie heeft gevolgen voor het openbaar vervoer, het verkeer en de gezondheid van inwoners. Daarnaast is er sprake van een toegenomen aantal meldingen van griepachtige klachten in zuidwestelijke postcodegebieden, wat extra aandacht vraagt.
Het is belangrijk om actueel te blijven op de hoogte van de weersituatie en om de aanbevelingen van het KNMI en andere instanties zorgvuldig op te volgen. Door voorzichtige maatregelen te nemen en waakzaam te blijven, is het mogelijk om veilig en gezond door de periode te komen.
De komende dagen is het belangrijk om te blijven letten op eventuele ontwikkelingen en eventuele veranderingen in de weersituatie. Zowel hitte als onweer kunnen gevolgen hebben, en het is verstandig om voorbereid te zijn op eventuele overlast.