Nederland worstelt met toenemende verkeersstropingen: oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen
juli 17, 2025
In Nederland is er momenteel een duidelijke en structurele overstap gaande van analoge FM-radio naar digitale radio. De overgang naar digitale zendingen via DAB+ en het uitschakelen van analoge FM-uitzendingen zijn onderdeel van een groter plan om het mediaparkeermodel moderner en efficiënter te maken. Deze verandering heeft gevolgen voor zowel radiostations als luisteraars. In dit artikel wordt ingegaan op de toestand van de huidige radio-uitzendingen, de voordelen van digitale radio, en wat luisteraars in Nederland nu moeten weten om hun radio-ervaring te behouden of zelfs te verbeteren.
De overgang van analoge FM naar digitale radio
In Nederland is de overgang naar digitale radio niet plotselinge, maar een geleidelijke proces. Dit is in lijn met de overgang die eerder al plaatsvond bij digitale televisie. In 2021 begon Ziggo met het uitschakelen van analoge radiozenders per regio. Dit betekent dat mensen die nog steeds analoge radio via de kabel luisteren, hun systeem mogelijk moeten aanpassen om het radiosignaal verder te ontvangen. De overgang is onderdeel van een bredere strategie om het netwerk efficiënter te gebruiken en ruimte te maken voor toekomstige innovaties.
De belangrijkste reden die bedrijven als Ziggo en Caiway aangeven voor het afschaffen van analoge radio is het vrijmaken van frequentieruimte. Hiermee kan het netwerk worden ingezet voor andere toepassingen, zoals hogesnelheidsinternet of nieuwe technologieën. Ondertussen is de dekking van digitale radio (DAB+) in Nederland al goed ontwikkeld. In 2023 heeft DAB+ een dekking van ongeveer 97%, wat betekent dat het in vrijwel de hele landelijke bereikbaar is. Dit maakt de overstap voor het grootste deel van de bevolking redelijk eenvoudig.
Waarom digitale radio beter is
Digitale radio biedt verschillende voordelen boven de analoge FM-uitzendingen. Het eerste en duidelijkste voordeel is de geluidskwaliteit. DAB+ levert een scherpere en ruisvrije geluidskwaliteit. Dit is het gevolg van de digitale compressie-technologie, die het geluid efficiënter en zonder artefacten weergeeft. In tegenstelling tot FM is digitale radio ook minder gevoelig voor storingen of zwakke signalen. Zelfs bij zwakke ontvangst blijft de kwaliteit stabiel.
Een tweede voordeel is de toegang tot een breder en diverser aanbod van zenders. DAB+ zenders kunnen meerdere zenders op één frequentie uitzenden, wat meer ruimte biedt voor zowel commerciële als regionale zenders. Zenders zoals KINK, Arrow Classic Rock en Radio 5 zijn exclusief beschikbaar via DAB+. Dit betekent dat luisteraars meer keuze hebben en regionale zenders via digitale kanalen kunnen blijven bereiken.
Daarnaast is digitale radio niet beperkt tot het ontvangen van zenders via een radio-ontvanger. Via apps zoals TuneIn, Sky Radio en de apps van specifieke zenders, is het mogelijk om digitale radio op mobiele apparaten te streamen. Dit maakt digitale radio toegankelijker en mobieler dan ooit. In 2021 was het aantal Nederlanders dat online naar radiostations luistert al gegroeid tot 6 miljoen.
De huidige toestand van de overstap
In 2021 begon Ziggo met het uitschakelen van analoge radiozenders via kabel. Dit gebeurt per regio, zodat niet alle luisteraars op hetzelfde moment worden beïnvloed. Voor degenen die nog analoge radio via kabel ontvangen, is het verstandig om te controleren of hun regio al over isgestapt. Dit kan door de radio op frequentie 98.8 af te stellen. Als er een boodschap van Ziggo te horen is, betekent dit dat de analoge uitzending in de regio is gestopt.
Ondertussen blijft het mogelijk om analoge FM-radio via antenne te ontvangen. Voor mensen die dit doen, is de overstap minder drastisch. Echter, ook hier is duidelijk dat de overgang naar digitale radio in Nederland op weg is. Het aantal mensen dat digitale radio luistert, groeit gestaag. In 2023 was het aantal DAB+-ontvangers al groter dan 4 miljoen, waaronder ook veel auto-ontvangers. Dit geeft aan dat de overgang op gang komt, en dat de toekomst van radio in Nederland digitale is.
Wat betekent dit voor luisteraars?
De overstap van analoge naar digitale radio heeft voor luisteraars meerdere gevolgen. Eerst en vooral is het belangrijk om te weten hoe men momenteel radio ontvangt. Voor mensen die kabel gebruiken, kan de overstap naar digitale radio betekenen dat ze hun ontvanger of hun radio-ontvanger moeten aanpassen. Voor degenen die FM via antenne ontvangen, is het verstandig om te overwegen om over te stappen naar DAB+ of digitale radio via internet.
Een DAB+-ontvanger is eenvoudig te verkrijgen en meestal niet duur. Merken zoals Marantz, Denon en Yamaha bieden betrouwbare modellen aan. Deze apparaten zijn beschikbaar in verschillende prijsklasse en kunnen makkelijk worden aangesloten op een speaker of TV. Voor luisteraars die voorkeur geven aan mobiele luisteren, zijn er ook tal van apps beschikbaar die toegang bieden tot digitale zenders. Deze apps zijn geschikt voor zowel iOS als Android en werken goed zonder aanvullende hardware.
Voor luisteraars die niet wensen over te stappen naar digitale radio is er nog steeds de mogelijkheid om FM-radio via antenne te blijven ontvangen. Echter, het aantal zenders dat nog analoog uitzendt, wordt jaarlijks kleiner. Regionale omroepen zijn inmiddels ook met succes overgestapt naar digitale zendingen. Hierdoor is het aanbod van regionale zenders via FM steeds beperkter geworden.
De rol van de overheid en markt
De overstap naar digitale radio in Nederland wordt ook gesteund door de overheid. Het Agentschap Telecom werkt aan een plan waarin lokale omroepen worden betrokken bij de digitalisering van de radio-uitzendingen. Dit betekent dat ook regionale zenders een rol kunnen spelen in het digitale mediaparkeermodel. Hierdoor kan het aanbod van lokale en regionale programma’s blijven bestaan, maar nu op een moderne en efficiëntere manier.
Bovendien is de overgang van FM naar digitale radio ook een kans voor innovatie. De beschikbaarheid van meer frequentieruimte en digitale technologie maakt het mogelijk om nieuwe zenders te lanceren of bestaande zenders te vernieuwen. Dit betekent dat het aanbod van radiozenders in Nederland niet alleen groter kan worden, maar ook beter afgestemd kan worden op de voorkeuren van luisteraars.
De toekomst van digitale radio in Nederland
De toekomst van digitale radio in Nederland lijkt veelbelovend. Het aantal DAB+-ontvangers blijft groeien, en het aantal zenders dat via digitale kanalen uitzendt, is op het ogenblik al aanzienlijk. De dekking van DAB+ is goed ontwikkeld, en de kwaliteit van de zenders is vaak beter dan bij FM-uitzendingen. Hierdoor is digitale radio een steeds populairder keuze voor zowel huishoudens als automobilisten.
Een van de belangrijkste voordelen van digitale radio is de betere geluidskwaliteit. DAB+ biedt een heldere, ruisvrije uitzending die minder gevoelig is voor storingen. Dit is vooral waardevol in gebieden met zwakke ontvangst. Ook is het mogelijk om meerdere zenders in één frequentie te zenden, wat de efficiëntie van het netwerk vergroot.
Daarnaast maakt digitale radio het mogelijk om extra informatie te tonen, zoals tekstuele weergave van de muziek of programmabeschrijvingen. Deze functies zijn niet beschikbaar bij analoge FM-uitzendingen en maken de luisterervaring rijkere en interactievere.
Conclusie
De overstap naar digitale radio in Nederland is een gepland en geleidelijk proces dat op gang komt. De voordelen van digitale radio zijn duidelijk: betere geluidskwaliteit, meer zenders, toegang via mobiele apps en een toekomstbestendig mediaparkeermodel. Voor luisteraars is het belangrijk om te weten hoe ze momenteel radio ontvangen en of ze eventueel hun systeem moeten aanpassen. Voor degenen die willen profiteren van de voordelen van digitale radio is het nu de tijd om over te stappen. De toekomst van radio in Nederland is digitale, en dit biedt nieuwe kansen voor zenders, luisteraars en technologie.