Nederland’s Verlichte Gids: Lichtfestivals en Kerstactiviteiten voor Familie en Vrijtijdsbemoeienis
juli 17, 2025
Inleiding
Nederland staat bekend als een fietsland, en dit is niet zonder reden. Door jaren van inspanning en samenwerking is het land uitgegroeid tot een van de meest fietsvriendelijke regio’s ter wereld. Nederland Fietsland, een initiatief van het Landelijk Fietsplatform, speelt een centrale rol in deze ontwikkeling. Een van de belangrijkste programma’s van Nederland Fietsland is Fietsers Welkom!, een kwaliteitslabel dat toeristische ondernemingen helpt om fietsers aantrekkelijker te maken. Het label biedt zowel fietsers als bedrijven voordelen, zoals eenvoudiger toegang tot accommodaties en horecagelegenheden langs fietsroutes, en betere zichtbaarheid voor ondernemers.
Deze artikelen zijn bedoeld voor toeristen die een fietsvakantie overwegen in Nederland, evenals voor toeristische ondernemers die geïnteresseerd zijn in het Fietsers Welkom!-label. Het artikel bespreekt de toegenomen populariteit van fietsvakanties in Nederland, de diverse doelgroepen die fietsvakanties maken, en hoe toeristische ondernemers hieraan mee kunnen doen. Daarnaast worden de toegankelijkheid en voorzieningen beschreven die fietsers verwachten van ondernemers die onderdeel zijn van het Fietsers Welkom!-netwerk.
Nederland Fietsland en de rol van Fietsers Welkom!
Nederland Fietsland is een organisatie die sinds 1987 inwerkt voor een betere fietsinfrastructuur in Nederland. Het initiatief is verantwoordelijk voor het uitrollen van uniforme fietsroutes, zoals de Langeafstand Fietsroutes (LF-routes) en knooppuntroutes, die fietsers het land door verbindingen bieden. Een van de meest opvallende ontwikkelingen is het Fietsers Welkom!-programma, dat toeristische ondernemers aanmoedigt om hun deur te openen voor fietsers.
De organisatie Fietsers Welkom! wordt beheerd door Corine van Wijk, die benadrukt dat het label niet alleen fietsers helpt, maar ook ondernemers. Door deelname aan het programma krijgen ondernemers meer zichtbaarheid, omdat hun locatie automatisch wordt gekoppeld aan de dichtstbijzijnde fietsroutes. Fietsers ontdekken zo gemakkelijk waar ze kunnen overnachten, eten of pauzeren.
Bij het label Fietsers Welkom! zijn diverse soorten ondernemers betrokken, variërend van campings en B&B’s tot hotels, jachthavens, pluktuinen en zelfs kattenhotels. Deze diversiteit toont aan dat fietsers een breed spectrum aan accommodaties en horecagelegenheden kunnen vinden langs de fietsroutes.
Nieuwe ondernemers kunnen zich eenvoudig aanmelden via de website van Nederland Fietsland. In het afgelopen najaar is bijvoorbeeld het initiatief ANWB Gastvrij stopgezet, wat betekent dat voormalige deelnemers van dit programma nu de kans krijgen om zich bij Fietsers Welkom! aan te sluiten. Dit brengt de gemeenschap van fietsvriendelijke ondernemers verder uit elkaar en vergroot de kans dat fietsers tijdens hun tocht comfortabele overnachtingen vinden.
Fietsers Welkom! in de praktijk
Een van de voordelen van het Fietsers Welkom!-label is dat ondernemers hun eigen bedrijfspagina krijgen op de website van Nederland Fietsland. Hierop worden relevante informatie zoals openingstijden, beschikbaarheid en voorzieningen beschreven. Deze pagina’s zijn ook gekoppeld aan de LF-app en de online fietsrouteplanner, waardoor fietsers tijdens hun reis gemakkelijk kunnen zien waar ze kunnen stoppen of overnachten.
Daarnaast krijgen de ondernemers raamstickers en worden hun locaties opgenomen in de LF-Basiskaart, een populair hulpmiddel voor fietsers. Deze kaart is ook belangrijk omdat het een tastbare aanwijzing biedt, ook voor fietsers die liever offline reizen. De locaties zijn gemarkeerd met een oranje-blauw logo, waardoor ze snel te herkennen zijn.
Een voorwaarde voor het behouden van het Fietsers Welkom!-label is dat de onderneming haar informatie regelmatig bijwerkt. Corine van Wijk zorgt ervoor dat dit proces vloeiend verloopt, zodat fietsers altijd accuraat en actueel informatie krijgen.
Fietsvakanties in cijfers
De populariteit van fietsvakanties in Nederland is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. In 2021 maakten ongeveer 7,2 miljoen fietsvakanties in Nederland, waarbij ruim 942 miljoen euro werd besteed. Dit is een duidelijke stijging ten opzichte van 2020, waarin circa 2,5 miljoen Nederlanders een fietsvakantie maakten. Deze toename wordt gedeeltelijk toegeschreven aan de groeiende populariteit van duurzame en gezonde vakantiebesteding.
Fietsvakanties worden ingedeeld in twee soorten: fietsstandplaatsvakanties en fietstrektochten. Bij fietsstandplaatsvakanties blijft de fietsaar op één locatie en maakt meerdere tochten. Bij fietstrektochten wordt van overnachtingsadres naar overnachtingsadres gereden. In 2021 bestonden de 7,2 miljoen fietsvakanties uit:
- 4,4 miljoen fietsstandplaatsvakanties
- 2,8 miljoen fietstrektochten
Ruim de helft van de fietsers die in 2021 hun eerste fietstrektocht maakten, had dit nooit eerder gedaan. Van deze groep stelt 69% dat het hun eerste fietstrektocht was, terwijl de rest ervaring had met trektochten in het buitenland.
De gemiddelde fietstrektocht in Nederland duurt 3,8 nachten, wat leidt tot ongeveer 6,8 miljoen overnachtingen per jaar. Fietsers overnachten op diverse manieren:
- 43% in een hotel of B&B
- 17% in een tent
- 15% in een huisje of bungalow
- 14% bij een logies van 'Vrienden op de fiets'
Deze cijfers tonen dat fietsers een breed spectrum aan accommodaties gebruiken, afhankelijk van hun voorkeur en budget.
De doelgroep van fietsvakantiegangers
De doelgroep van fietsvakantiegangers is divers en groeit snel. Een belangrijk deel van de fietsers die fietsstandplaatsvakanties maken, is 60 jaar of ouder en woont in een gezin zonder kinderen onder de 18. Echter, bijna een derde van deze groep is jonger dan 40 jaar, wat aangeeft dat fietsvakanties steeds meer aantrekkelijk zijn voor jongere doelgroepen.
Trektochtfietsers zijn relatief jonger dan standplaatsvakantiegangers. Van deze groep is ruim de helft jonger dan 40 jaar. Ook bij trektochtfietsers is de helft van de fietsers in een huishouden zonder kinderen, maar er is ook een aanzienlijk deel dat in een gezin met kinderen woont.
De afgelopen drie jaar is er een duidelijke stijging van vrouwelijke fietsers. In 2021 maakten vrouwen 47,5% van de fietsstandplaatsvakantiegangers uit, vergeleken met 42,3% in 2019. Onder de trektochtfietsers zijn mannen nog steeds in de meerderheid (60%), maar ook hier is er sprake van een toename van vrouwen.
Gelderland en Overijssel: Populaire bestemmingen
Gelderland is de populairste bestemming voor fietsvakantiegangers. In 2021 had 17,6% van de fietsstandplaatsvakanties Gelderland als bestemming. De tweede en derde plek zijn Drenthe (13,1%) en Overijssel (10,3%).
Bij fietstrektochten is Gelderland ook de meest bezochte provincie, met 22% van de fietsers die er door reizen. Overijssel volgt met 16%, gevolgd door Noord-Holland en Drenthe met elk 15%. Deze cijfers tonen dat de provincies in het oosten van Nederland populair zijn bij fietsers die op zoek zijn naar mooie fietsroutes en rustige omgevingen.
Voorzieningen voor fietsers
Om fietsers aantrekkelijk te maken, zijn er een aantal voorzieningen die toeristische ondernemers moeten beschikken. De Stichting Landelijk Fietsplatform heeft in het rapport Kerncijfers fietsvakanties 2021-2022 een lijst opgesteld met de belangrijkste voorzieningen:
- Bandenplakset en fietspomp
- EHBO-set
- Mogelijkheid om bidons gratis bij te vullen
- Fietskaarten ter inzage of te koop
- Oplaadpunten voor elektrische fietsen
Deze voorzieningen zijn essentieel om fietsers te ondersteunen, vooral tijdens langerdurige fietsvakanties. Ondernemers die deze voorzieningen aanbieden kunnen zich aanmelden voor het Fietsers Welkom!-label, waardoor hun locatie beter zichtbaar wordt voor fietsers die op zoek zijn naar accommodaties of horecagelegenheden langs fietsroutes.
Fietsvakantie gastvrijheid
Voor toeristische ondernemers is het belangrijk om zich voor te bereiden op fietsers. Fietsers hebben vaak specifieke wensen en behoeften, zoals ruimte voor hun fiets, veilige opslagmogelijkheden en toegang tot voorzieningen zoals oplaadpunten. Daarnaast zijn fietsers vaak bereid om langer te verblijven in een bepaalde regio als ze genieten van de lokale culinair of cultuur.
Een goede gastvrijheid voor fietsers betekent dus meer dan alleen een bed en een ontbijt. Het betreft ook het aanbieden van een warme ontvangst, informatie over de omgeving en mogelijke routes, en eventueel het organiseren van activiteiten of bezoeken aan lokale attracties.
Conclusie
Nederland is wereldwijd bekend om zijn fietsvriendelijke infrastructuur, en dit is dankzij initiatieven als Nederland Fietsland en het Fietsers Welkom!-programma. Deze programma’s hebben ervoor gezorgd dat fietsers in Nederland niet alleen veilig en gemakkelijk kunnen reizen, maar ook comfortabele en gastvrije accommodaties en horecagelegenheden kunnen vinden langs fietsroutes.
De populariteit van fietsvakanties is de afgelopen jaren gestegen, en dit trend ziet eruit als het blijft. Zowel jonge als oude fietsers zijn geïnteresseerd in fietsvakanties, en dit maakt het een geschikt en duurzame vakantiebesteding voor een breed publiek. Voor toeristische ondernemers biedt het Fietsers Welkom!-programma een unieke kans om hun bedrijf te promoten en te bereiken.