Nederlandse Romantische Films: Een Gids voor Onvergetelijke Avonden
juli 17, 2025
In de wereld van populaire culture, is het niet ongebruikelijk dat locaties uit het echte leven hun weg vinden in films, series of andere media. Vaak verandert een film niet alleen de perceptie van een plek, maar brengt ook nieuw toerisme of aandacht met zich mee. In de geval van Broek op Langedijk, een rustig dorpje aan de rand van het Nederlandse landschap, kreeg het onverwacht een wereldwijde aandacht doordat het voorkwam in de Marvel-film Spider-Man: Far from Home. Alhoewel de film niet daadwerkelijk op locatie in het dorp werd gefilmd, draagt de representatie van Broek op Langedijk bij aan een discussie over hoe Nederland wordt gepresenteerd in internationale media.
In dit artikel wordt dieper ingegaan op de rol van Broek op Langedijk in Spider-Man: Far from Home, de reacties van de inwoners en het beeld van Nederland dat in de film wordt gecreëerd. Bovendien wordt gekeken naar de bredere context van de populariteit van Spider-Man in Nederland en hoe dit eventueel invloed heeft op het toerisme en het image van het dorp.
In Spider-Man: Far from Home, de tweede film in de trilogy over Tom Holands versie van Spider-Man, reist Peter Parker met zijn klasgenoten naar Europa. Tijdens deze reis bezoekt hij onder andere Venetië, Praag, Berlijn en Londen. De film is een mix van actie, humor en een reis door Europese iconen, maar het is een enkele scène die Broek op Langedijk in de focus plaatst.
De scène begint wanneer Spider-Man – of Peter Parker – wakker wordt in een cel, omringd door drie hooligans die allemaal een oranje shirt dragen. Deze personages worden gespeeld door bekende Nederlandse acteurs: Jeroen van Koningsbrugge, Michael de Roos en Jan-Paul Buijs. De scène is een grappige afleiding in de film, maar ook een moment waarin het beeld van Nederland in een Hollywood-blockbuster zichtbaar wordt.
De film toont een markt in Broek op Langedijk, waar Spider-Man hulp zoekt. Hier zien we een marktkoopman die kaaswielen, een geit en kippen in een kooitje verkoopt. In de achtergrond staat een grote molen. Deze beelden zijn duidelijk gemaakt om het dorp te identificeren als een typisch Nederlands boerendorp, hoewel het dorp in werkelijkheid niet op locatie werd gefilmd, maar vermoedelijk in een studio.
De scène sluit af met Spider-Man die wordt opgehaald door een straaljager boven een bloeiend tulpenveld, met een molen op de achtergrond. Deze beeldtaal is volledig in lijn met de gebruikelijke stereotypen van Nederland die vaak in buitenlandse media voorkomen: molen, tulp, kaas, klompen – alles samen gezien, een typisch Nederlands plaatje.
Een aantal analyses van de film heeft opgemerkt dat het beeld van Nederland in Spider-Man: Far from Home volledig is ingevuld met clichés. Dit is niet ongebruikelijk in Hollywood-films die zich afspelen in landen buiten de Verenigde Staten. Omdat de film gericht is op een wereldwijd publiek, is het vaak handig om bepaalde beelden te herhalen die makkelijk herkend worden, ook al zijn die niet altijd representatief.
Een van de studies over de film, uitgevoerd in 2021, analyseert het gebruik van Nederlandse stereotypes in Spider-Man: Far from Home. In de film benadrukt het gebruik van beelden zoals de oranje hooligans, de kaasmakerij en de molen hoe Nederland wordt gepresenteerd als een idyllisch en vreemd land ten opzichte van de Amerikaanse context. De kijkers krijgen zo een eendimensionaal beeld van Nederland, dat zich beperkt tot deze beelden.
Hoewel dit een effectieve manier is om het land te herkennen, leidt het ook tot een verbeelding die niet altijd overeenkomt met de realiteit van het land of het dorp. Het beeld dat in de film wordt gepresenteerd, is dus eerder een constructie dan een werkelijke representatie van het dorp Broek op Langedijk of Nederland in het algemeen.
De rol van Broek op Langedijk in Spider-Man: Far from Home heeft niet direct een golf van verwondering of enthousiasme veroorzaakt binnen de gemeenschap. Ron Karels van Museum Broeker Veiling, een van de bekende attracties in het dorp, erkent dat de scène er niet veel weg heeft van het dorp zelf. Volgens hem is het meer een representatie van hoe Amerikanen Nederland zien: idyllisch, vreemd en vol iconische beelden.
Karels benadrukt ook dat de film niet in Broek op Langedijk is opgenomen, maar vermoedelijk in Praag. Toch ziet hij de aandacht als een kans om het dorp wat meer te promoten. Het is vooral de naam van het dorp die in de film voorkomt, en dat kan, zoals hij zegt, leiden tot meer Nederlanders die het dorp opzoeken. Daarnaast merkte het museum al dat het aantal Amerikaanse bezoekers op hun website is toegenomen.
Hoewel het dorp niet serieus wil worden opgezet als een Spider-Man-hotspot, overweegt het wel om een Spider-Man-figuur aan het pand toe te voegen. Dit benadrukt het feit dat het dorp de aandacht wil gebruiken om zich iets aan te passen aan de populariteit van de film, maar zonder dat het verlies van zijn eigen identiteit in kaart ligt.
Spider-Man is niet alleen een figuur die in Hollywood-films een grote rol speelt, maar ook in Nederland een hoge populariteit geniet. Een recent onderzoek door Feestkleding 365, uitgevoerd ter ere van Gay Pride, toont aan dat Spider-Man in steden zoals Rotterdam, Helmond en Lelystad de populairste superheld is. In het land als geheel is Batman echter de populairste, gevolgd door Marvel-figuranten zoals Spider-Man, de Avengers en Deadpool.
De populariteit van Spider-Man is ook duidelijk zichtbaar in de verkoop van superhelden-kostuums, vooral in de aanloop naar events zoals Gay Pride en de Canal Parade in Amsterdam. In 2024 was Spider-Man het populairste kostuum, gevolgd door Batman, Superman, Joker en Catwoman. Dit toont aan dat de figuur niet alleen in films een rol speelt, maar ook in de dagelijkse culturele praktijk van Nederlanders.
De successvolle aangestampte Marvel-films zoals The Avengers, The Amazing Spider-Man, Dr. Strange, Deadpool, Wolverine en Thor hebben bijgedragen aan de populariteit van de Marvel-figuranten in Nederland. In vergelijking met DC-figuranten zoals Batman of Superman, zijn de Marvel-heldjes in Nederland aanzienlijk populairder. Dit kan te maken hebben met het feit dat Marvel-films vaak realistischer en emotioneler worden opgezet dan de klassieke DC-films.
Hoewel het dorp Broek op Langedijk niet direct profiteert van de aandacht in de film – zoals een toename in toeristen of toegankelijke filmlocaties – benadrukt de gemeente toch dat de naam van het dorp wereldwijd bekender is geworden. Het is een voorbeeld van hoe een kleine locatie, zelfs indirect, kan profiteren van een grotere media-ervaring.
De film heeft niet geleid tot een toename van toerisme in het dorp, maar heeft wel bijgedragen aan het image van Broek op Langedijk. Voor Nederlanders die de film gevolgd hebben, is het dorp nu beter herkenbaar. Voor buitenlanders is het een kans om te ontdekken dat Nederland meer te bieden heeft dan alleen Amsterdam, Rotterdam of Den Haag. Broek op Langedijk is een van de vele dorpjes in Nederland dat een rustig, typisch Nederlands ambience biedt, en dit is ook een van de dingen die de film benadrukt.
Hoewel de film dus niet realistisch is qua beeld of locatie, benadrukt het wel het potentieel van kleine dorpen in Nederland om in de media te verschijnen. Het dorp is nu in elk geval een beetje meer bekend, en dat kan op de lange termijn leiden tot meer aandacht, zowel voor het dorp als voor andere locaties in Nederland.
Het gebruik van stereotypes in films zoals Spider-Man: Far from Home illustreert hoe beelden van landen worden gecreëerd voor een internationaal publiek. Omdat Hollywood-films wereldwijd worden gezien, hebben ze een grote invloed op hoe landen worden beoordeeld door mensen die daar zelf nooit geweest zijn.
In het geval van Nederland benadrukt de film bepaalde iconische beelden zoals de oranje hooligans, de kaasmakerij en de molen. Deze beelden zijn makkelijk herkenbaar en fungeren als culturele markers die het land identificeerbaar maken. Toch is het ook een eendimensionale representatie die niet de complexiteit van Nederland of Broek op Langedijk vastlegt.
Filmwetenschapper Sarah Dellmann heeft eerder onderzocht hoe het beeld van Nederland in films wordt gepresenteerd. Haar theorie rondom "Dutchness" benadrukt dat bepaalde beelden worden herhaald om een eendimensionaal beeld te creëren van het land. In Spider-Man: Far from Home worden deze beelden opnieuw gebruikt, wat leidt tot een beeld van Nederland dat vooral gericht is op het verschil met de Amerikaanse context.
Spider-Man: Far from Home is een film die, ook al is ze hoofdzakelijk in Europa gefilmd, het beeld van Nederland in het buitenland beïnvloedt. Broek op Langedijk, een kleiner dorpje in Nederland, kreeg onverwacht een rol in de film, vooral door het gebruik van de naam en een paar typische beelden die het dorp symboliseren. De scène in de film is niet realistisch in de zin van locatie of beeld, maar maakt wel gebruik van klassieke Nederlandse stereotypes om het land herkenbaar te maken.
De reacties van de inwoners van Broek op Langedijk tonen aan dat de aandacht niet direct heeft geleid tot een toename in toerisme of een groter prestige voor het dorp, maar wel heeft bijgedragen aan een grotere herkenbaarheid. Het dorp overweegt zelfs om iets Spider-Man-gerelateerds toe te voegen aan het museum, wat laat zien dat ze de aandacht op een slimme manier willen gebruiken.
Buiten het dorp benadrukt de film ook hoe culturele representaties in films beïnvloed worden door internationale media. De film benadrukt het gebruik van stereotypes en het creëren van een eendimensionaal beeld van Nederland, iets dat ook in andere studies over de film is geconstateerd.
Spider-Man zelf blijft een populaire figuur in Nederland, zoals recente onderzoeken laten zien. Zijn populariteit zorgt ervoor dat hij in verschillende culturele contexten aanwezig is, van films tot feestkleding. De rol van Broek op Langedijk in de film is dus ook een symbool voor hoe kleine dorpen in Nederland in de media kunnen verschijnen en hoe ze zich kunnen aanpassen aan die aandacht.