De mooiste plekken voor zonsopgang in Nederland
juli 16, 2025
De toren van de Grote Kerk in Nijkerk is in 2012 door het publiek benoemd tot de mooiste toren van Nederland. Deze titel is gebleven voor tien jaar en heeft sindsdien diverse initiatieven en activiteiten op gang gebracht, waaronder een jubileumverlichting en het mogelijk maken van torenbeklimmingen. In dit artikel wordt een gedetailleerde beschrijving gegeven van de toren, haar geschiedenis, betekenis voor de stad Nijkerk en de activiteiten die eromheen worden georganiseerd.
De toren van de Grote Kerk in Nijkerk
De toren van de Grote Kerk in Nijkerk is een van de meest opvallende historische bouwwerken in de stad. In 2012 won deze toren de titel 'Mooiste Toren van Nederland' in een publiek stemmen dat werd georganiseerd door het radioprogramma De Zondag van Hans van Willigenburg. Hierbij haalde de Nijkerkse toren ruim 11.000 stemmen, waarmee ze duidelijk won van andere kandidaten zoals de toren in Breda en die in Nijmegen. Deze overwinning was het resultaat van een actieve campagne door de broers Harry en Henry Hamstra.
De Grote Kerk, ook wel bekend als de St. Catharinakerk, werd gebouwd in 1461 en herbouwd na een stadsbrand in 1540. De huidige toren is in 1776 gebouwd, waarbij de oude gotische bovenbouw is vervangen. De kerk bestaat uit een middenschip met twee zijbeuken en een koor. De kerk is genoemd naar Sint Catharina, een legendarische heilige die vermoedelijk Catharina van Alexandrië is. In de huidige rooms-katholieke kerk is een oud beeld van deze heilige te vinden.
In 1594 werd de kerk officieel protestants. Toch is de toren een uniek bouwwerk dat beide religieuze tradities vertegenwoordigt. De toren is bekend om haar ivoren kleur en de sfeervolle uitstraling, die haar een bijzondere plek gegeven heeft in het landschap van Nijkerk en de regio Veluwe.
Jubileum en herinneringslicht
In 2022, tien jaar na de verkiezing, viert de Nijkerkse toren haar jubileum als de mooiste toren van Nederland. Bij deze gelegenheid is een herinneringslicht aangebracht op de lantaarnzolder van de toren. Dit licht blijft elke nacht branden, zelfs als de overige verlichting om 1.00 uur uitgaat. Het herinneringslicht is bedoeld als een stil tribuut aan verloren dierbaren. Het is mogelijk om namen en persoonlijke herinneringen aan het licht te koppelen, waardoor het een emotionele en persoonlijke betekenis krijgt voor de betrokkenen.
Het herinneringslicht is een nieuw element bij de bestaande verlichting die in 2019 is geïnstalleerd. In het kader van het jubileum is een lichtinstallatie aangebracht die de toren sfeervol in het licht zet. Deze initiatieven zijn georganiseerd door de stichting De Mooiste Verlicht. De toren is sindsdien niet alleen een visuele schittering in de nacht, maar ook een plek van herinnering en troost.
De stichting heeft een website opgezet waarop de namen en foto’s van de verloren dierbaren en hun persoonlijke herinneringen worden gepubliceerd. Daarnaast zijn er plannen om zuilen met informatie te plaatsen in het centrum, bij de kerk en bij de begraafplaats. Deze zuilen zullen verder informatie geven over de mensen die aan het herinneringslicht zijn verbonden en hun verhaal.
Beklimmingen van de toren
Sinds 2012 is de toren niet alleen een visuele attractie, maar ook een plek voor bezoekers die erin willen beklimmen. In de maanden juli en augustus is er elke donderdagavond om 18.00 uur de mogelijkheid om de toren te beklimmen. Vanaf de top, die zich op ongeveer veertig meter hoogte bevindt, is een prachtig uitzicht te zien over Nijkerk en de omgeving.
Tijdens de beklimming vertellen gidsen over de geschiedenis van de toren en het carillon. Het carillon is een uniek monument dat sinds 1777 de stad Nijkerk verrijdt met muziek. Het klokkenspel is gemaakt door Andreas Jozef VandenGheyn uit Leuven. Het carillon is te horen op allerlei feestdagen en op maandag- en vrijdagmiddagen. Daarnaast worden er vele concerten per jaar op het carillon gespeeld. De beiaardiers, die zowel uit Nijkerk als uit het buitenland komen, zijn gediplomeerd aan de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort.
De beklimmingen worden begeleid door ervaren gidsen die het publiek informeren over de geschiedenis, de bouw en de technische aspecten van de toren. Het is een educatieve en fysieke ervaring die toegankelijk is voor iedereen vanaf een bepaalde leeftijd. De torenbeklimming kost 2 euro per persoon, en er is geen pinautomaat aanwezig, dus men wordt geraadpleegd om cash mee te nemen.
De rol van de Nijkerkse toren in de regio
De Nijkerkse toren is niet alleen een belangrijk historisch monument, maar ook een symbolisch gebouw voor de stad en haar gemeenschap. De toren is een beeldbepalend element in het landschap en is van heinde en verre zichtbaar. Zij is een centraal punt in de stad, niet alleen in het fysieke zin, maar ook in de sociale en culturele zin.
De toren heeft sinds 2012 extra aandacht gekregen door haar titel van 'Mooiste Toren van Nederland'. Deze aandacht heeft geleid tot extra initiatieven, zoals de jubileumverlichting en de torenbeklimmingen. De toren is ook een populaire locatie voor foto’s, feesten en religieuze en culturele evenementen. Het carillon speelt een belangrijke rol in het stadsgeluid en is een uniek muzikale attractie die het leven in Nijkerk verrijdt.
De toren is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, herinneringen opdoen en herinneringen delen. Het herinneringslicht is een nieuwe dimensie aan deze toren toegevoegd, die haar functie verder uitbreidt naar een plek van troost en herinnering. De toren is dus niet alleen een historisch monument, maar ook een levendig deel van het huidige stadsgewebe van Nijkerk.
Toekomstplannen en betrokkenheid
De stichting De Mooiste Verlicht en de gemeente Nijkerk werken samen aan toekomstplannen voor de toren en de bijbehorende activiteiten. Daarnaast zijn er plannen voor de uitbreiding van informatiezuilen in het centrum van Nijkerk, bij de kerk en bij de begraafplaats. Deze zuilen zullen extra informatie geven over de mensen die aan het herinneringslicht zijn verbonden en hun verhalen.
Daarnaast zijn er ook plannen voor extra activiteiten rondom de toren, zoals extra muzikale voorstellingen op het carillon, extra torenbeklimmingen en extra feestelijke verlichtingen. Deze activiteiten zijn bedoeld om de toren als een levendig centrum in Nijkerk te behouden en te versterken.
De gemeenschap van Nijkerk is sterk betrokken bij de toren en haar activiteiten. Zowel oude inwoners als nieuwkomers voelen zich verbonden met de toren en haar geschiedenis. De toren is dus niet alleen een historisch monument, maar ook een symbool van gemeenschap en identiteit in Nijkerk.
Conclusie
De toren van de Grote Kerk in Nijkerk is een uniek bouwwerk dat sinds 2012 de titel van 'Mooiste Toren van Nederland' draagt. Deze titel is het resultaat van een publiek stemmen dat werd georganiseerd door het radioprogramma De Zondag van Hans van Willigenburg. Sindsdien is de toren niet alleen een visuele schittering, maar ook een symbolisch en cultureel centrum in de stad.
De toren heeft sinds 2012 extra aandacht gekregen, waardoor er initiatieven zijn ontstaan zoals de jubileumverlichting, de torenbeklimmingen en het herinneringslicht. Deze initiatieven zijn bedoeld om de toren als een levendig centrum in Nijkerk te behouden en te versterken. De toren is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, herinneringen opdoen en herinneringen delen.
De Nijkerkse toren is dus niet alleen een historisch monument, maar ook een levendig deel van het huidige stadsgewebe van Nijkerk. Het is een plek van troost, herinnering en gemeenschap. De toren is een unieke plek in Nederland die haar plek heeft in het hart van Nijkerk en haar gemeenschap.
Bronnen
- Mooiste toren van Nederland (2012)
- De Nijkerkse toren viert jubileum als mooiste toren van Nederland
- Tien jaar de mooiste toren: herinneringslicht voor verloren dier
- Informatie over de Mooiste Gedenkt
- Beklimmen Nijkerkse toren in maanden juli en augustus
- Carillon op de Nijkerkse toren
- Lijst mooiste kerktorens van Nederland