Mooiste woonomgevingen in Nederland: een overzicht van charme, leefbaarheid en geschiedenis
juli 16, 2025
In 2024 blijft het station Klimmen-Ransdaal de toonaangevende plek op de jaarlijkse Stationsbelevingsmonitor. Voor het vijfde jaar op rij, of inmiddels al langer, ontvangt dit station de hoogste waardering van reizigers in Nederland, met een rapportcijfer van 8,3. Deze score is niet alleen een van de hoogste ooit gemeten, maar ook een duidelijke weerspiegeling van de aantrekkingskracht die het station uitoefent op zowel reizigers als bezoekers. Het station, gevestigd in een historisch gebouw in het Zuid-Limburgse heuvellandschap, staat bekend om zijn spectaculaire omgeving, comfortabele faciliteiten en goede onderhoudsstatus.
De Stationsbelevingsmonitor, uitgevoerd door Ipsos I&O in opdracht van NS en ProRail, is een jaarlijks onderzoek dat de beleving van reizigers in kaart brengt. In 2024 zijn ruim 85.000 reizigers geïnterviewd, wat leidde tot een gedetailleerde en betrouwbare beeldvorming van de kwaliteit van de stations in Nederland. Naast Klimmen-Ransdaal scoorden ook stations zoals Overveen (8,3) en Schin op Geul (8,2) uitstekend, terwijl Lage Zwaluwe (4,8), Den Helder Zuid (5,1) en Nieuwerkerk aan den IJssel (5,3) de minst gewaardeerde stations bleven.
Station Klimmen-Ransdaal is sinds 2020 opnieuw het mooiste station van Nederland. In 2022, 2023 en 2024 werd deze titel herhaald, wat duidelijk maakt dat het station niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar ook functioneel en comfortabel is voor reizigers. De historische waarde van het station, gelegen in een prachtig heuvellandschap, speelt een belangrijke rol in de waardering. De sfeer, het gebouw en het uitzicht zijn bepalende factoren voor reizigers die het station bezoeken.
Daarnaast draagt het aanwezige restaurant bij aan de positieve beleving. Het station biedt reizigers een rustige plek om te wachten, genieten van het uitzicht en eventueel een kop koffie of een maaltijd. De sfeer van het station is dus niet alleen bepaald door het gebouw en de omgeving, maar ook door de aanwezige faciliteiten die het reizigerscomfort verhogen.
Ook andere stations scoorden een stijging in waardering, vooral door verbeteringen in meubilair, groenonderhoud en het aanbrengen van comfortabele wachtruimtes. Stations zoals Ede-Wageningen, Diemen, Spaubeek en Geleen Oost gingen met 0,9 of 0,8 punt omhoog. Deze stijgingen zijn het gevolg van ingrijpende verbouwingen en kleine verbeteringen in het stationsleven. Zo werd bijvoorbeeld station Ede-Wageningen volledig vernieuwd in 2024, waardoor de waardering met 0,9 punt stijging kreeg.
Karen te Boome, directeur Stations bij ProRail, benadrukt hoe belangrijk deze verbeteringen zijn voor de reizigersbeleving. Zelfs kleine maatregelen, zoals nieuw meubilair of beter onderhoud van plantenbakken, kunnen een groot verschil maken in de waardering van reizigers. Dit benadrukt het feit dat stations niet alleen technisch betrouwbaar moeten zijn, maar ook esthetisch aantrekkelijk en functioneel voor de reiziger.
Aan de andere kant van het spectrum staan stations die onder de reizigersbeleving te wensen overlaten. Lage Zwaluwe blijft het slechtste station van Nederland met een score van 4,8. De redenen voor de lage waardering zijn duidelijk: afgelegen ligging, gebrek aan sfeer en onvoldoende onderhoud van de stationsomgeving. Den Helder Zuid en Nieuwerkerk aan den IJssel volgen met respectievelijk 5,1 en 5,3.
Deze stations zijn functioneel goed, maar vallen buiten de belevingsaspecten die voor reizigers belangrijk zijn. De problemen met de ligging en de sfeer blijven het grootste obstakel bij het verbeteren van de waardering. Lage Zwaluwe, bijvoorbeeld, is gepland voor een opknapbeurt in 2026, met het aanbrengen van nieuwe bankjes, vuilnisbakken en comfortabele wachtruimtes. Hoewel deze verbeteringen hoop geven, is de huidige waardering nog steeds laag.
De waardering van stations varieert ook per regio. Friesland scoort het hoogst met een gemiddelde score van 7,35, terwijl Zeeland de laagste score behaalt met 6,6. In Zuid-Holland zijn er ook duidelijke verschillen, waarbij stations zoals Nieuwerkerk aan den IJssel, Rijswijk en Rotterdam Zuid de slechtst gewaardeerde stations zijn.
Deze regionale verschillen zijn het gevolg van verschillende factoren, zoals de locatie, het onderhoud van de stations en de faciliteiten die beschikbaar zijn. In regio’s waar stations goed worden onderhouden en een aantrekkende sfeer bieden, zijn de waarderingen hoger. Daarom benadrukt de Stationsbelevingsmonitor ook de rol van stations in de beleving van reizigers en de toegankelijkheid van de omgeving.
Stations zijn meer dan alleen een plek om op te stappen in de trein. Ze zijn ook een onderdeel van de reiservaring. De stationsomgeving, inclusief het gebouw, het terrein, de faciliteiten en het groen, speelt een grote rol in de waardering van reizigers. Stations die zich richten op het verbeteren van deze aspecten, zien een duidelijke stijging in waardering.
In het rapport wordt benadrukt dat het ontwerp, het comfort en de verbinding met de omgeving essentiële factoren zijn voor een hogere waardering. Reizigers waardeerden niet alleen de schoonheid van het station, maar ook de sfeer, het onderhoud en de faciliteiten. Deze combinatie maakt het reizigerservaring aangenaam en positief.
De resultaten van de Stationsbelevingsmonitor tonen aan dat er ruimte is voor verbetering. Zowel grote als kleine stations kunnen profiteren van investeringen in verbetering van sfeer, comfort en faciliteiten. In 2026 is bijvoorbeeld gepland dat Lage Zwaluwe nieuwe meubilair en comfortabele wachtruimtes krijgt, wat hoop geeft op een betere beleving van reizigers.
Bovendien benadrukt het rapport dat ook kleine ingrepen een groot verschil maken. Dit benadrukt het feit dat het niet alleen gaat om grote investeringen, maar ook om het aandragen van kleine verbeteringen die de reizigersbeleving positief beïnvloeden. Zoals gezegd, zijn stations niet alleen functioneel belangrijk, maar ook visueel en emotioneel aantrekkelijk voor reizigers.
Het station Klimmen-Ransdaal is in 2024 opnieuw het mooiste station van Nederland, met een waardering van 8,3. Deze titel benadrukt het belang van het ontwerp, het comfort en de verbinding met de omgeving. Stations die aandacht besteden aan deze aspecten, zien een duidelijke stijging in waardering. Aan de andere kant blijven stations zoals Lage Zwaluwe, Den Helder Zuid en Nieuwerkerk aan den IJssel de minst gewaardeerde stations, hoewel er plannen zijn voor verbeteringen in de toekomst.
De Stationsbelevingsmonitor benadrukt ook het belang van regionale verschillen in waardering. Friesland scoort het hoogst, terwijl Zeeland de laagste score behaalt. In Zuid-Holland zijn er ook duidelijke verschillen, waarbij stations zoals Nieuwerkerk aan den IJssel, Rijswijk en Rotterdam Zuid de slechtst gewaardeerde stations zijn.
In de toekomst is er ruimte voor verbetering, zowel op het gebied van onderhoud als op het gebied van sfeer en faciliteiten. Reizigers waarderen niet alleen de functionaliteit van stations, maar ook de beleving die ze ervaren tijdens hun reis. Daarom is het belangrijk dat stations zich richten op het verbeteren van de reizigersbeleving, zowel functioneel als esthetisch.