De Top Waterspeeltuinen in Nederland voor een Avontuurlijk Dagje Uit
juli 16, 2025
De Nederlandse kust is een schatkamer voor schelpen, fossielen en andere interessante vondsten die zowel kinderen als volwassenen boeien. Voor liefhebbers van strandjutten — het verzamelen van schelpen, fossielen en andere vondsten aan het strand — biedt Nederland tal van plekken waar je met wat geluk en geduld prachtige vondsten kunt doen. Dit artikel biedt een overzicht van de meest voorkomende schelpen in Nederland, de plekken waar je deze kunt vinden, en enkele tips voor het verzamelen en bewaren van schelpen.
Wat kun je vinden in Nederland
De stranden van Nederland zijn niet alleen een plek om te ontspannen, maar ook om te ontdekken. Er zijn diverse soorten schelpen die je regelmatig kunt tegenkomen, zoals de kokkel, het nonnetje, mossels, de Amerikaanse zwaardschede, boormossels en de strandschelp. Deze schelpen zijn vrij algemeen en vaak in grote hoeveelheden aan te treffen. Echter, wie goed zoekt, vindt ook zeldzamere schelpen zoals wulken, purperslakken, wenteltrapjes, fuikhoorns en zelfs fossiele schelpen.
De meeste schelpen die je in Nederland aantreft, zijn inheemse soorten die niet van oorsprong thuishoren in de Noordzee. Ze zijn meestal via ballast in schepen per ongeluk in de Noordzee terechtgekomen. Sommige van deze schelpen, zoals de Japanse oester en de boormossel, hebben zich zo goed gevestigd dat ze nu zelfs een plaag zijn geworden.
Fossielen en bijzondere vondsten
Niet alle schelpen zijn levend. Veel van de schelpen die je aan de Nederlandse kust vindt, zijn fossielen. Een schelp is over het algemeen fossiel als er geen licht doorheen komt. Typische fossielen die je in Nederland kunt vinden zijn botfragmenten, versteende vissenwervels, haaientanden, versteende roggenstekels en hyenakeutels. In bepaalde regio’s, zoals de Maasvlakte, zijn er zelfs vondsten te vinden van mammoeten en andere uitgestorven dieren die vroeger in het gebied Doggerland woonden — het land dat nu onder de Noordzee ligt.
Om te controleren of een schelp of een andere vondst fossiel is, kun je de zogenaamde breekproef uitvoeren. Als het breekt, is het niet fossiel. Als het niet breekt, is verder onderzoek nodig om te bepalen of het inderdaad een fossiel is. Het is ook mogelijk dat het een stukje steen is dat op een fossiel lijkt.
Plekken om te jutten in Nederland
Er zijn verschillende plekken in Nederland waar het jutten naar schelpen en fossielen het meest vruchtbarend is. Deze plekken zijn vaak gelegen in regio’s waar zandsuppleties zijn uitgevoerd. Een zandsuppletie is het opspuiten van zand uit dieper gelegen delen van de Noordzee of soms uit riviermondingen. Hierbij is het zand vaak rijk aan fossielen en bijzondere schelpen.
Zwin bij Cadzand
De Zwin bij Cadzand is een bijzondere plek waar je niet alleen schelpen kunt vinden, maar ook haaientanden. Hoewel het jutten hier niet altijd eenvoudig is, is het een populaire locatie voor verzamelaars. Er zijn winkels in de buurt waar je vondsten zoals veterkettingen met haaientanden kunt kopen voor kinderen.
Borssele
In Borssele worden haaientanden losgewoeld door de zee in de Westerschelde. Deze tanden stammen uit oude tijden, zoals het holoceen, pleistoceen, plioceen, mioceen en oligoceen. Het is een bijzondere plek voor verzamelaars die oude objecten zoeken.
Vlissingen
Vlissingen biedt een rijke schatkamer aan schelpen. Bij de promenade loop je richting Dishoek en kom je op het Nollestrand. Hier kun je bijvoorbeeld roodbruine fossiele schelpen vinden die dateren uit het pleistoceen.
Domburg
Tussen Westkapelle en Domburg vind je ook fossiele schelpen. Deze komen van een zandbank voor de kust en zijn een bijzondere vondst voor liefhebbers van jutten.
De Banjaard, Noord-Beveland
De Banjaard is een bijzondere plek waar je niet alleen schelpen kunt vinden, maar ook botten en kiezen van paarden, oerossen en wolharige neushoorns. Deze vondsten zijn vrij uitzonderlijk en maken het jutten in deze regio extra interessant.
Westerschouwen en Hoek Pijlerdam
In de omgeving van Westerschouwen en Hoek Pijlerdam zijn er ook veel vondsten te vinden. Door de sterke draaistromingen in deze regio wordt veel materiaal aan het strand gespoeld.
Tips voor het verzamelen van schelpen
Het verzamelen van schelpen is een leuk en leerzaam activiteit, vooral voor kinderen. Hier zijn enkele tips om het verzamelen effectiever te maken:
- Zoek bij oostenwind: Bij oostenwind spoelen de meeste schelpen aan.
- Maak ze schoon: Spoel de schelpen goed af en laat ze drogen.
- Bewaar ze goed: Schelpen kunnen breken als ze in de zon of op de verwarming worden gelaten. Het is beter om ze op oude kranten te drogen.
- Geef ze een naam: Gebruik een schelpengids of internet om de naam van de schelp te achterhalen.
- Bewaar ze netjes: Bewaar de schelpen in potjes met de naam erbij. Dit helpt bij het herkennen van verschillende soorten.
Als je een eigen schelpenmuseum wil opzetten, is het belangrijk om de schelpen goed te verzamelen, schoon te maken en te bewaren. Hiermee kun je een educatieve activiteit creëren voor kinderen die geïnteresseerd zijn in de natuur en geschiedenis.
Hoe herken je schelpen
Er zijn ongeveer vijftig soorten schelpen die je in Nederland kunt vinden. De meest voorkomende schelpen zijn onder andere:
- Wadslakje
- Noordhoren
- Tepelhoren
- Penhoren
- Wijde mantel
- Tafelmeshelft (scheermesje)
- Het zaagje
- Venus-schelp
Als je schelpen wilt herkennen, kun je gebruikmaken van een zoekkaart. De zoekkaart "Schelpen van het Nederlandse strand" bevat alle algemene en veel zeldzamere soorten. De kaart is geplastificeerd en dus geschikt voor gebruik aan het strand. Het is handiger en goedkoper dan een boek, en daarom aanbevolen voor zowel beginners als gevorderden.
Zeldzame schelpen
Naast de meest voorkomende schelpen zijn er ook zeldzamere soorten die je kunt vinden. Deze zijn vaak lastiger te herkennen, maar ze zijn een waardevolle toevoeging aan een verzameling. Voorbeelden van zeldzame schelpen zijn:
- Wulken
- Purperslakken
- Wenteltrapjes
- Fuikhoorns
- Fossiele platte oesters
- Filipijnse tapijtschelpen
Hoewel deze schelpen zeldzaam zijn, is het niet onmogelijk om ze te vinden. Het vereist echter een beetje geluk en geduld. Het is verstandig om een zoekkaart of schelpengids bij de hand te hebben om de schelpen te identificeren.
Zeeglas en andere vondsten
Nadat schelpen en fossielen zijn genoemd, is er nog een ander type vondst dat je kunt tegenkomen: zeeglas. Zeeglas is oud glas dat door de zee in zo’n dertig jaar glad is geslepen. In Nederland is zeeglas echter vrij zeldzaam. De meeste zeeglasvondsten worden aangetroffen in het Caribisch gebied, Californië en Hawaï.
Zeeglas is een bijzondere vondst voor verzamelaars en kan een interessante toevoeging zijn aan een verzameling. Het is echter niet zo eenvoudig te vinden in Nederland. Als je het toch wilt proberen, is het verstandig om te zoeken op stranden met een sterke zeebeweging.
Educatieve activiteiten en excursies
Strandjutten is niet alleen een interessante hobby, maar ook een educatieve activiteit. Het geeft kinderen en volwassenen de kans om meer te leren over de natuur, geschiedenis en biologie. Door schelpen en fossielen te verzamelen, krijgen kinderen een beter begrip van de evolutie van dieren en planten.
Voor mensen die willen leren hoe, waar en wanneer ze mooie schelpen, fossielen of haaientanden kunnen vinden, zijn er educatieve excursies beschikbaar. Deze excursies worden bijvoorbeeld aangeboden door Wandelfreaks, waar je onder begeleiding van een ervaren jutter de kust verkent en allerlei vondsten kunt doen. Op de website van Wandelfreaks kun je meer informatie vinden over de excursies, data en prijzen.
Conclusie
Strandjutten in Nederland biedt tal van kansen om bijzondere vondsten te doen. Of je nu schelpen, fossielen of haaientanden zoekt, de Nederlandse kust is een schatkamer vol interessante objecten. Door te zoeken bij de juiste plekken en met de juiste technieken, kun je een rijke verzameling opbouwen. Bovendien is strandjutten een educatieve en leerzame activiteit, vooral voor kinderen die geïnteresseerd zijn in de natuur en geschiedenis.