De mooiste tuinen van Nederland: een groene reis door het land
juli 16, 2025
In Nederland is het politieke landschap sterk gevoelig voor waardering, betrouwbaarheid en het vermogen om conflicten op te lossen. In de lente van 2024 heeft een onderzoek door Ipsos I&O in opdracht van WNL (Goedemorgen Nederland) uitgebreid ingezoomd op de vraag: wie zijn de beste politici van dit jaar? De resultaten tonen niet alleen wie het hoogste scoort, maar ook welke waarden en eigenschappen kiezers belangrijk vinden bij het beoordelen van politiek leiderschap. In dit artikel bekijken we de resultaten van dit onderzoek, de kenmerken van de genoemde politici en de bredere context van politieke waardering in Nederland. De focus ligt op de drie hoogst gewaardeerde politici: Geert Wilders, Henri Bontenbal en Rob Jetten. Bovendien wordt ingegaan op de waardering die politici zoals Frans Timmermans en Thierry Baudet ontvangen.
De beste politici van 2024
Het onderzoek van Ipsos I&O, uitgevoerd tussen 6 en 9 december 2024, betrof 2.279 deelnemers van 18 jaar of ouder. De steekproef was voornamelijk getrokken uit het I&O Research Panel, met een extra groep van 200 jongeren, lager opgeleiden en respondenten met een niet-westerse achtergrond via PanelClix. De deelnemers werden gevraagd om één persoon te benoemen als de beste politicus van 2024. Hieruit bleek dat Geert Wilders de meeste stemmen kreeg, gevolgd door Henri Bontenbal. Wilders kreeg 19 procent van de stemmen, terwijl Bontenbal op 13 procent eindigde. Op de derde plaats kwam Rob Jetten met 6 procent.
Geert Wilders: kracht, polarisatie en invloed
Geert Wilders scoort het hoogst in het onderzoek en wordt door zijn aanhangers gezien als een krachtige en eerlijke politicus. De kenmerken die hem uitmaken, worden omschreven als standvastigheid, slimheid en het durven stellen van lastige vragen. Zijn invloed op de politieke samenleving is aanzienlijk; hij is de oprichter en leider van de PVV, die in de meest recente zetelpeiling 37 zetels behaalde. Dit maakt hem tot een sleutelfiguur in de Nederlandse politiek.
Wilders’ kracht ligt volgens zijn aanhangers in het feit dat hij durft te zeggen wat anderen denken, maar niet durven te zeggen. Deze directheid wordt vaak geprezen, maar ook kritisch bekeken. Zijn politieke stijl leidt tot polarisatie: kiezers die hem waarderen, noemen hem betrouwbaar en eerlijk, terwijl kritici hem zien als een populist die haat zaait en geen verbinder is. De vraag naar de minst goede politicus is ook interessant: Wilders scoort op die vraag op de vierde plaats, met 11 procent. Dit toont aan dat zijn aanwezigheid in de politiek veel emotie teweegbrengt.
Wilders is vooral populair onder jonge mannen, mensen met een middelbare opleiding en in plattelandsgebieden. Zijn invloed is dus duidelijk geografisch en demografisch gecentreerd. Zijn vermogen om politieke discussies aan te wakkeren maakt hem tot een invloedrijk figuur in de Nederlandse politiek, ondanks – of juist door – de polarisatie die hij teweegbrengt.
Henri Bontenbal: respectvol en constructief
Op de tweede plaats staat Henri Bontenbal, die door 13 procent van de kiezers als de beste politicus van 2024 wordt aangewezen. Hij scoort hoger op waarderingscijfers dan Wilders: 6,3 tegen 4,4. Dit cijfer wordt vooral veroorzaakt door het lage aandeel onvoldoendes (25 procent voor Bontenbal, 57 procent voor Wilders). Bontenbal ontvangt voorkeursstemmen van CDA-kiezers (55 procent), maar ook van kiezers van D66, VVD, CU, SP, GL-PvdA en SGP. Dit toont aan dat zijn stijl en benadering doorbreken in verschillende politieke hoekjes.
Zijn kenmerken worden beschreven als respectvol, betrouwbaar, verbinder en constructief. Een CDA-kiezer zegt over hem: “Blijkt toch de verbinder te zijn in een moeilijk te besturen coalitie (waar hij niet in zit).” Zijn constructieve manier van communiceren wordt geprezen door zowel zijn eigen kiezers als kiezers van andere partijen. Dit geeft aan dat hij een breder aansluitend politiek profiel heeft dan Wilders.
Bontenbal scoort vrijwel nul op de vraag naar de minst goede politicus (0,2 procent), wat suggereert dat hij minder controversieel is dan Wilders. Zijn politieke stijl is duidelijk gericht op het oplossen van conflicten en het bevorderen van samenwerking. Dit maakt hem tot een waardevolle figuur in een politieke context die vaak wordt gekenmerkt door spanningen en tegenstrijdigheden.
Andere genoemde politici
Naast Wilders en Bontenbal vallen er nog een paar namen die herhaaldelijk genoemd worden in het onderzoek. Rob Jetten scoort met 6 procent op de derde plaats. Hij wordt gezien als een krachtige politicus, maar minder controversieel dan Wilders. Jetten’s benadering wordt vaak als betrouwbaar en eerlijk beschouwd. Hij scoort iets beter op het platteland dan in stedelijke gebieden.
Dilan Yesilgöz, Dick Schoof en Frans Timmermans volgen Jetten op de voet. Yesilgöz scoort licht hoger dan Schoof, terwijl Timmermans opvallend minder wordt gewaardeerd dan zijn eigen kwaliteiten suggereren. Timmermans ontvangt bijvoorbeeld meer stemmen voor de minst goede politicus (13 procent) dan voor de beste (5 procent). Dit is een indicatie van een politiek profiel dat niet overal geliefd is, ondanks zijn ervaring en invloed.
Thierry Baudet, Caroline van der Plas en Pieter Omtzigt eindigen op de zevende plaats of hoger op de lijst met minst goede politici. Baudet en Omtzigt zijn in het verleden bekend geweest om hun ambities en krachtige uitstraling, maar hun huidige positie in het onderzoek toont aan dat deze invloed is afgenomen. Van der Plas scoort iets beter, maar toch nog ver onder de top.
Waardering versus polarisatie
De resultaten van het onderzoek tonen een duidelijke tegenstelling tussen waardering en polarisatie. Politici die als krachtig en eerlijk worden gezien, zoals Wilders en Jetten, kunnen ook controversieel zijn. Hun stijl leidt tot discussie, maar ook tot stevige steun. Bontenbal daarentegen scoort hoger op waarderingscijfers en scoort vrijwel nul op de vraag naar de minst goede politicus. Dit suggereert dat zijn stijl minder polariserend is, maar wel breder aansluitend.
De polarisatie die Wilders teweegbrengt is duidelijk te zien in de termen die hem worden toegekend: haat zaaien, geen verbinder, onmenselijk. Zijn directe aanpak en confrontatiegezindheid worden als kracht gezien door zijn aanhangers, maar als contra-productief door zijn tegenstanders. Dit is een interessante paradox: een politicus die als krachtig en eerlijk wordt gezien, wordt tegelijk gezien als een deel van het probleem.
Bontenbal daarentegen wordt gezien als betrouwbaar en constructief. Hij scoort dus hoger op waarderingscijfers, maar minder op de vraag naar de beste politicus. Dit suggereert dat waardering en populariteit niet altijd gelijk lopen. Politici die als betrouwbaar worden gezien, kunnen toch minder invloed hebben dan diegene die als krachtig en provocerend worden gezien.
Groepsverschillen en demografie
Het onderzoek toont ook duidelijke groepsverschillen aan. Wilders is populair onder jonge mannen en mensen met een middelbare opleiding, vooral in plattelandsgebieden. Bontenbal scoort goed bij CDA-kiezers, maar ook bij kiezers van D66, VVD, CU, SP, GL-PvdA en SGP. Dit suggereert dat zijn stijl breder aansluitend is dan die van Wilders, maar minder krachtig.
Vrouwen kiezen vaker voor Van der Plas of geen van deze politici, terwijl mannen vaker voor Wilders en Bontenbal kiezen. Dit toont aan dat er duidelijke geslachtsverschillen zijn in de waardering voor politiek leiderschap. De invloed van politiek leiderschap op verschillende demografische groepen is dus niet gelijk verdeeld.
Context: Politiek en de rol van waardering
Om de resultaten van het onderzoek goed te begrijpen, is het belangrijk om de bredere context van politiek leiderschap en waardering te bekijken. In Nederland is politiek een zielkunde – zoals Multatuli al in de negentiende eeuw schreef. Politici moeten niet alleen beleid maken, maar ook de emoties en gevoelens van het volk begrijpen. Dit betekent dat waardering voor politici niet alleen afhankelijk is van beleid of politieke ambities, maar ook van het vermogen om connectie te maken met kiezers.
Multatuli beschreef politici als ‘wettenfabrikanten’ die niets snapten van het volk. In de twintigste en eenentwintigste eeuw is deze kritiek geëvolueerd naar een bredere discussie over de rol van politiek leiderschap in een democratie. De vraag wie de beste politicus is, is dus niet alleen een kwestie van beleid of ambities, maar ook van het vermogen om connectie te maken met kiezers en de samenleving.
Politieke stijl en invloed
De stijl van politiek leiderschap heeft een grote invloed op de waardering die kiezers voor hen hebben. Wilders’ confrontatieve en directe stijl leidt tot polarisatie, maar ook tot stevige steun. Bontenbal’s constructieve en respectvolle stijl leidt tot bredere waardering, maar minder polarisatie. Jetten scoort iets beter dan Schoof en Timmermans, maar minder dan Wilders en Bontenbal. Dit toont aan dat er verschillende manieren zijn om politiek leiderschap te uitoefenen, en dat deze manieren verschillende effecten hebben op de waardering van kiezers.
De invloed van politiek leiderschap op de samenleving is duidelijk te zien in de resultaten van het onderzoek. Politici die als krachtig en eerlijk worden gezien, kunnen grote invloed hebben op de politieke discussie. Politici die als betrouwbaar en constructief worden gezien, kunnen daarentegen minder polariserend zijn, maar toch invloed hebben op het beleid en de samenwerking tussen partijen.
Conclusie
Het onderzoek van Ipsos I&O geeft een duidelijk beeld van de waardering die politici in Nederland ontvangen. Geert Wilders scoort het hoogst, gevolgd door Henri Bontenbal en Rob Jetten. Wilders’ kracht ligt in zijn directe en confrontatieve stijl, die hem zowel steun als kritiek oplevert. Bontenbal scoort hoger op waarderingscijfers en scoort vrijwel nul op de vraag naar de minst goede politicus, wat suggereert dat zijn stijl minder polariserend is. Jetten scoort iets beter dan Schoof en Timmermans, maar minder dan Wilders en Bontenbal.
De polarisatie die Wilders teweegbrengt is duidelijk te zien in de termen die hem worden toegekend. Zijn directe aanpak wordt als kracht gezien door zijn aanhangers, maar als contra-productief door zijn tegenstanders. Bontenbal’s constructieve stijl scoort hoger op waarderingscijfers, maar minder op de vraag naar de beste politicus. Dit suggereert dat waardering en populariteit niet altijd gelijk lopen.
De groepsverschillen in het onderzoek tonen aan dat de waardering voor politiek leiderschap niet gelijk verdeeld is. Wilders is populair onder jonge mannen en mensen met een middelbare opleiding, vooral in plattelandsgebieden. Bontenbal scoort goed bij CDA-kiezers, maar ook bij kiezers van andere partijen. Vrouwen kiezen vaker voor Van der Plas of geen van deze politici, terwijl mannen vaker voor Wilders en Bontenbal kiezen.
In de bredere context van Nederlandse politiek is duidelijk te zien dat politiek leiderschap niet alleen afhankelijk is van beleid of ambities, maar ook van het vermogen om connectie te maken met kiezers. De vraag wie de beste politicus is, is dus niet alleen een kwestie van ambities of beleid, maar ook van het vermogen om waardering en invloed te genereren in de samenleving.