Niehove: Het Mooiste Dorp van Nederland, Uitgeroepen door Elsevier Weekblad

In oktober 2019 werd het Groningse dorp Niehove uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland door Elsevier Weekblad. Deze eretitel volgde op een jurysessie waarbij dorpen uit alle elf provincies werden beoordeeld op uiterlijke schoonheid en authentieke waarde. Niehove won dankzij zijn intacte dorpsgezicht, historische wierdenstructuur en strakke dorpsplanning. Het dorp, met slechts 269 inwoners, staat op een terp in het nationaal landschap Middag-Humsterland, omringd door groene velden en open lucht. Het verkeerstekort en het dorpse karakter maakt het tot een bijzondere plek in het Nederlandse landschap.

Het Jurysysteem en de Selectie van Niehove

Elsevier Weekblad liet een panel van experts het mooiste dorp kiezen, op basis van visuele en historische waarde. De jury bestond uit:

• Reyer Boxem en Mischa Keijser, fotografen,
• Theo Spek, hoogleraar landschapsgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen,
• Arjan de Zeeuw, directeur Kennis en Advies van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

De procedure begon met een oproep aan regionale erfgoedinstellingen om de visueel aantrekkelijkste dorpen per provincie te selecteren. Deze kandidaten werden vervolgens beoordeeld door de jury. De redactie van Elsevier Weekblad benadrukte dat het doel van deze verkiezing was om aandacht te schenken aan dorpen die, ondanks de tijd, hun karakter en historische gevoel hebben behouden.

Volgens de jury had Niehove “een oorspronkelijk, nagenoeg onaangetast dorpsgezicht met een karakteristiek stratenpatroon en een bijzonder dorpssilhouet”. De experts benadrukten dat het dorp een symbool vormt van visuele knusheid en geborgenheid. Het dorp is opgetrokken op een wierde, een kunstmatig heuveltje, wat het extra in de ogen steekt. Het landschap rondom Niehove, met eindeloos lijkende groene vlaktes, versterkt de rustige en idyllische sfeer van het dorp.

Het Dorpsgezicht en de Wierdenstructuur

Niehove ligt in de gemeente Westerkwartier en is een van de parels in de regio, zoals locoburgemeester Geertje Dijkstra-Jacobi het noemt. Het dorp heeft een radiale wierdenstructuur, wat betekent dat het op strakke lijnen is gelegd, met huizen die symmetrisch zijn gerangschikt rondom een centraal punt. Deze bouwmanier was typisch voor dorpen die in de middeleeuwen zijn ontstaan en die in harmonie leefden met hun omgeving.

De huizen in Niehove zijn goed onderhouden en tonen het authentieke karakter van het dorp. De dorpsbewoners zorgen ervoor dat het straatbeeld intact blijft, wat volgens de jury een belangrijk pluspunt is. Het dorpssilhouet is duidelijk gedefinieerd, met laagbouw en daken die het landschap in balans brengen. De combinatie van de wierdenstructuur en het landschap maakt Niehove tot een uitzonderlijk knus en rustig dorp, dat zich sterk onderscheidt van grotere steden en modernere dorpen.

Locatie in het Nationaal Landschap Middag-Humsterland

Een van de belangrijkste redenen waarom Niehove de titel van mooiste dorp verdient, is zijn ligging in het nationaal landschap Middag-Humsterland. Dit landschap is een van de laatste open en agrarische regio’s in Nederland. Het is gekenmerkt door brede velden, kleine dorpen en een natuurlijke, rustige sfeer. Het landschap is van groot ecologisch en historisch belang en maakt het mogelijk dat dorpen zoals Niehove hun karakter behouden.

De locoburgemeester benadrukte dat de uitverkiezing van Niehove een kans is om extra aandacht te geven aan het nationaal landschap Middag-Humsterland. Volgens haar is dit een gebied dat “niet alleen mooi is, maar ook een waardevolle historische en natuurlijke schat bevat.” De titel van mooiste dorp kan dus ook dienen als een oproep tot meer bewustwording over de waarde van dergelijke landschappen.

Impact op Toerisme en Dorpsontwikkeling

De uitverkiezing van Niehove als mooiste dorp van Nederland wordt gezien als een impuls voor het toerisme in de regio. Locoburgemeester Dijkstra-Jacobi verwacht dat het dorp meer bezoekers zal ontvangen. De gemeente Westerkwartier wil dit mogelijkheid benutten om het dorp en de omgeving als een toeristische bestemming te positioneren. Daarom is er een plan om, in samenwerking met de inwoners, een strategie op te stellen voor bezoekers.

De gemeente wil zorgen dat het dorp niet te overvol raakt, maar wel bereikbaar en toegankelijk blijft voor toeristen. Het is belangrijk dat de rust en het dorpse karakter behouden blijven. Daarnaast wil de gemeente ook aandacht geven aan het nationaal landschap Middag-Humsterland als geheel, zodat bezoekers ook andere delen van het gebied kunnen ontdekken.

Festiviteiten en Eretitel

De uitverkiezing van Niehove werd gefeest in het dorp zelf. Op vrijdag 4 oktober 2019 organiseerde Elsevier Weekblad een feestelijke uitreiking van de eretitel. Een delegatie van het weekblad reisde af naar Niehove, waar ze samen met de inwoners, het gemeentebestuur en burgemeester Ard van der Tuuk het feest vierden. Het gebeurde bij de Eisseshof op Kerkstraat 4, het hart van het dorp.

De feestdagen begonnen om 17.30 uur, met onder meer toespraken van de hoofdredacteur van Elsevier Weekblad en burgemeester van Westerkwartier. Het was een gelegenheid voor de inwoners om trots te zijn op hun dorp en om te laten zien dat ze bereid zijn om de titel van mooiste dorp verder te brengen.

Andere Finalisten in de Verkiezing

Tijdens de verkiezing van het mooiste dorp van Nederland werden elf andere dorpen genoemd als finalist. Deze dorpen, uit alle elf provincies, werden ook door de jury geroemd om hun visuele waarde en historische waarde. De dorpen in de finale zijn:

1. Blokzijl (Overijssel),
2. Dreischor (Zeeland),
3. Drimmelen (Noord-Brabant),
4. Hoog Soeren (Gelderland),
5. Lhee (Drenthe),
6. Loenen aan de Vecht (Utrecht),
7. Noorbeek (Limburg),
8. Schraard (Friesland),
9. Twisk (Noord-Holland),
10. Urk (Flevoland),
11. Het Woudt (Zuid-Holland).

Elk van deze dorpen heeft zijn eigen unieke kenmerken. Zo is Loenen aan de Vecht bijvoorbeeld bekend om zijn sprookjesachtige sfeer, terwijl Noorbeek een sfeer van groene rust en middeleeuws karakter heeft. De verkiezing van mooiste dorp is dus niet alleen een eer voor Niehove, maar ook een oproep tot het waardeerden van al deze speciale dorpen in Nederland.

Het Nationaal Landschap Middag-Humsterland

Het landschap waarin Niehove ligt, is van groot ecologisch en historisch belang. Het nationaal landschap Middag-Humsterland is een van de laatste open en agrarische regio’s in Nederland. Het is gekenmerkt door brede velden, kleine dorpen en een natuurlijke, rustige sfeer. Het landschap is van groot ecologisch en historisch belang en maakt het mogelijk dat dorpen zoals Niehove hun karakter behouden.

Het landschap is ook een van de weinige regio’s in Nederland waar de natuur en de mens nog in balans leven. Agrarisch beheer en natuurontwikkeling spelen een belangrijke rol in het behoud van dit landschap. Het is een van de weinige plekken waar je als bezoeker echt de rust en het landschap kunt ervaren. Het landschap is ook een waardevolle historische schat, want het bevat tal van archeologische vindplaatsen en middeleeuwse dorpsgezichten.

Conclusie

Het dorp Niehove is in 2019 door Elsevier Weekblad uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland. De jury benadrukte het unieke dorpsgezicht, de wierdenstructuur en de ligging in het nationaal landschap Middag-Humsterland als belangrijke redenen voor deze titel. Het dorp is een symbool van visuele knusheid en geborgenheid en heeft zijn historische en dorpse karakter behouden. De uitverkiezing van Niehove heeft geleid tot extra aandacht voor het dorp en de regio, en wordt gezien als een impuls voor toerisme en dorpsontwikkeling.

De gemeente Westerkwartier wil samen met de inwoners van Niehove een strategie ontwikkelen om het dorp als toeristische bestemming te positioneren, zonder de rust en het dorpse karakter te verliezen. De verkiezing van mooiste dorp is niet alleen een eer voor Niehove, maar ook een oproep tot het waardeerden van al deze speciale dorpen in Nederland.

Bronnen

1. Het mooiste dorp van Nederland ligt in Groningen
2. Elsevier: 'Niehove is het mooiste dorp van Nederland'
3. Niehove uitgeroepen tot mooiste dorp van Nederland
4. Deze plaats is uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland
5. Elsevier Weekblad kiest Niehove tot mooiste dorp van Nederland
6. Mooiste dorp van Nederland