De Mooiste Jongs van Nederland: Boulevards, Beeldhouwwerken en Bezienswaardigheden
juli 15, 2025
In 2019 werd Niehove, een idyllisch dorp in de provincie Groningen, uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland. Deze onderscheiding was het resultaat van een jurynoordeling van het weekblad Elsevier, die dorpse authenticiteit en een behouden historisch karakter als belangrijkste criteria gebruikte. Niet alleen werd Niehove benoemd tot het mooiste dorp van het land, maar het stond ook in de schijnwerpers van de landelijke media en werd door toeristen en dorpsbewoners gelijk gezien als een uniek en behouden stuk Nederland.
In dit artikel geven we een overzicht van de historische en culturele waarheid van Niehove, waarbij we uitsluitend gebruik maken van gegevens uit betrouwbare bronnen. We laten zien waarom Niehove in 2019 zowel door de jury als door het publiek in de ban geraakte, en waarom het als een dorp met een bijzondere sfeer en historische waarde is bestempeld. Tevens geven we een glimp van andere Groningse dorpen die eveneens in aanmerking komen voor het predicaat "mooiste dorp van Nederland".
Historisch karakter en sfeer van Niehove
Niehove is een dorp dat zich niet heeft laten veranderen door de tijden. Het is gelegen op een terp, een kunstmatig heuveltje dat in de middeleeuwen werd aangelegd om de dorpsbewoners te beschermen tegen overstromingen. Omringd door groene vlaktes, is Niehove een voorbeeld van een dorp dat zijn oorspronkelijke structuur en karakter behouden heeft. Deze eigenschappen maakten het dorp in 2019 tot het winnaar van de Elsevier-verkiezing.
De jury, bestaande uit fotografen, historici en experts op het gebied van cultureel erfgoed, koos Niehove uit elf andere kandidaten omdat het dorp een “oorspronkelijk en bijna onaangetast dorpsgezicht” heeft. De straten, huizen en dorpssilhouet reflecteren een lange geschiedenis en een behoud van de oorspronkelijke woningbouw en landschapsarchitectuur.
Deze authenticiteit is te zien in het karakteristieke stratenpatroon en de aanwezigheid van oude boerenhuisjes en korenvlijten die nog steeds hun functie vervullen of er uitzien alsof ze dat net zo doen. Het dorp heeft geen grote winkelcentra of moderniseringen, maar is een levendige weerspiegeling van een vroegere tijd. De jury stelde dat “visuele knusheid en geborgenheid er zijn uitgevonden”, een beeld dat bezoekers van het dorp zullen herkennen.
Locatie en toegankelijkheid
Niehove ligt in het noordoosten van Nederland, in de provincie Groningen. Het is een redelijk klein dorp, wat er toe bijdraagt dat het dorp niet overrompeld is door massatoerisme. Toch is het dorp goed bereikbaar via de hoofdwegen in de regio, waardoor het gemakkelijk in te sluiten is in een reis door het Groningse ommeland.
Het dorp is een favoriet bij fietsers en wandelaars, die genieten van het rustige landschap en de rustige sfeer. Het is een ideale plek voor wie wil ervaren hoe Nederland er ooit uitzag: eenvoudig, knus en verankerd in een lange, historische traditie. Niet voor niets is Niehove ook een populaire plek voor wie wil ontspannen, of juist wil genieten van het rustige dorpse leven.
Andere Groningse dorpen met het predicaat 'mooiste dorp'
Hoewel Niehove in 2019 de titel “mooiste dorp van Nederland” won, is het slechts één van de vele prachtige dorpen in de provincie Groningen. In 2020 kreeg Winsum, ook in Groningen gelegen, dezelfde erkenning, maar dan op basis van een andere verkiezing door de ANWB.
Winsum is een voormalig tweelingdorp dat nu onderdeel is van de gemeente Het Hogeland. Het dorp is gescheiden door het Winsumerdiepkanaal, waardoor het uit twee delen bestaat: Obergum en Winsum. De twee dorpsdelen zijn verbonden door de Boogbrug en de Jeneverbrug, waarbij de laatste een historische naam draagt, verband houdend met de borrelcultuur van vroeger. In 2020 won Winsum de ANWB-verkiezing vanwege het bruisende dorpsleven, de idyllische ligging aan het water en het grote aantal Rijksmonumenten.
Hoewel Winsum in 2020 de titel won, is het duidelijk dat Groningen een rijke historie en cultuur heeft, die zich in veel dorpen laat zien. In de regio zijn ook andere dorpen die het predicaat met recht kunnen dragen, zoals Midwolde en Noordlaren. Midwolde, bijvoorbeeld, is een dorp dat oorspronkelijk “midden in het woud” lag, maar tegenwoordig een rustige plek is geworden waar het dorpse karakter sterk aanwezig is. Het bevat een twaalfde-eeuwse kerk, een van de indrukwekkendste historische monumenten in de regio.
Het belang van dorpse karakter en behoud
Het feit dat dorpen zoals Niehove en Winsum in 2019 en 2020 respectievelijk de titel "mooiste dorp van Nederland" wonnen, benadrukt het belang van het behoud van historische en dorpse sfeer. De verkiezingen zijn geen toevalligheid, maar een bewuste poging om dorpen te belonen die hun unieke karakter behouden hebben.
In de huidige tijd, waarin stedelijke expansie en modernisering vaak leiden tot de verdwijning van historische dorpskernen, is het behoud van dorpen zoals Niehove en Winsum uitzonderlijk. Het dorp heeft geen grote attracties of toeristische faciliteiten, maar het is precies dat “weinig te beleven” dat het dorp zo bijzonder maakt. Het is een plek waar het dorpse karakter en de rust nog steeds voelen als thuis.
De verkiezingen van Elsevier en de ANWB hebben ook een educatieve functie. Ze laten zien dat er in Nederland nog dorpen zijn die niet alleen mooi zijn, maar ook historisch en cultureel van belang. Ze tonen aan dat het mogelijk is om een dorp te laten groeien en zich te ontwikkelen zonder het karakter te verliezen.
Conclusie
Het jaar 2019 was een belangrijk jaar voor Niehove, dat door de Elsevier-jury werd uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland. Het dorp staat voor alles wat het dorpse karakter betekent: authenticiteit, rust, en een historisch verankerd landschap. Het is een dorp dat niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar ook een waardevolle historische en culturele functie vervult.
Hoewel Niehove de titel in 2019 won, is het slechts één van de vele prachtige dorpen in Groningen. Dorpen zoals Winsum, Midwolde en Noordlaren tonen aan dat het Groningse ommeland rijker is aan historisch karakter en culturele waarde dan men zich vaak voorstelt. Deze dorpen zijn ideale bestemmingen voor wie wil ervaren hoe Nederland er ooit uitzag en hoe het dorpse karakter nog steeds aanwezig is.
Het behoud van dorpse sfeer en historische waarde is van groot belang, niet alleen voor toeristen, maar ook voor dorpsbewoners en toekomstige generaties. Dorpen zoals Niehove tonen dat het mogelijk is om te wonen in een plek die verankerd is in de geschiedenis, zonder het heden of de toekomst te verliezen. In 2019 was Niehove het mooiste dorp van Nederland, en in 2025 is het nog steeds een prachtige, behouden plek die waard is om te bezoeken.