Luxe verblijven aan de Nederlandse kust: Een overzicht van de mooiste en best beoordeelde hotels
juli 15, 2025
De Nederlandse kust is rijk aan geschiedenis, en onder het zand, tussen duinen en in de schaduw van vissershavens, liggen nog steeds restanten van een ver verleden: de bunkers van de Atlantikwall. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stonden deze militaire verdedigingsbouwwerken klaar om een eventueel Duitse landing tegen te houden. Vandaag de dag zijn deze bouwenmogelijkheden niet alleen historische schatten, maar ook toegankelijke en betekenisvolle plekken voor bezoekers. Deze artikelen geven een overzicht van enkele van de mooiste en meest interessante bunkers die je kunt bezoeken. De informatie is gebaseerd op de openbare gegevens beschikbaar via Bunkerdag, musea en wandelroutes langs de Nederlandse kust.
Bunkers als historische en culturele schat
Een bunker is een militair verdedigingswerk dat ontworpen is om personen en materialen te beschermen tegen beschietingen en bombardeermissen. Deze constructies zijn meestal van gewapend beton en worden vaak gebruikt als commandoposten, geschutsbatterijen of schuilplaatsen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Atlantikwall gebouwd langs de kust van Noord-West-Europa, inclusief Nederland, om een Duitse invasie te voorkomen. Velen van deze bunkers zijn sindsdien verlaten, begroeid of zelfs grotendeels onder het zand verborgen. Toch blijven ze een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en de verdedigingsstrategieën van die tijd.
De bunkers zijn opnieuw ontdekt en herbekeken als historische en culturele schat. Tijdens Bunkerdag, een jaarlijkse gebeurtenis waarbij de publiek op één dag toegang krijgt tot verschillende bunkers, kunnen bezoekers een kijkje nemen in deze historische werken. De activiteit is een initiatief om bewustwording te schijpen van de geschiedenis van de Atlantikwall en te laten zien dat deze bunkers nog steeds van betekenis zijn. Het is ook een kans om jongeren en volwassenen te betrekken bij het verleden van Nederland en Europa.
Bunker 618 – Toorenvliedt
Een van de meest indrukwekkende en goed bewaarde bunkers is Bunker 618 in Toorenvliedt, Middelburg. Deze bunker is het enige intacte divisiehoofdkwartier in Nederland en het meest complete binnen de Atlantikwall. De bunker dateert uit de Tweede Wereldoorlog en is in zijn originele staat bewaard. Het is een uitzonderlijke plek die de geschiedenis van die tijd goed illustreert.
Bunker 618 is een typische voorbeeld van de verdedigingsconstructies die toen werden gebruikt. Het is een commandopost met een functie als communicatiecentrum en strategische controlepunt. De locatie van de bunker in de duinen van Zuid-Beveland maakt het een interessante plek voor historisch bewustzijn. De toegang tot de bunker is mogelijk tijdens Bunkerdag, wat een unieke kans biedt om dit historische werk van binnen te bezoeken.
Bunker Bremen en Bunker Hamburg – Hoek van Holland
In Hoek van Holland zijn twee andere interessante bunkers te vinden: Bunker Bremen en Bunker Hamburg. Bunker Bremen is een munitiebunker die diende als opslagplaats voor munitie van het FLAK geschut in het Vinetaduin. Deze bunker is ingericht met een expositie die meer vertelt over de functie en geschiedenis van het werk. Het is een unieke kans om te leren over de rol van deze bunkers in de oorlog.
Bunker Hamburg is een andere munitiebunker, maar deze is bewaard in haar originele staat zoals aan het eind van de Koude Oorlog. Het is een van de weinige bunkers in Nederland die in deze toestand zijn blijven bestaan. De bunker biedt een indrukwekkende blik op de militaire architectuur en de technologie van die tijd. Bezoekers kunnen tijdens Bunkerdag deze bunker bezoeken en ontdekken hoe deze constructies functioneerden en waarom ze zo belangrijk waren.
Bunkers in Den Helder en Julianadorp
Tijdens Bunkerdag is Den Helder een van de centrale locaties voor het bezoeken van bunkers. In deze stad zijn vier bunkers openbaar toegankelijk en worden er ook rondleidingen gegeven in Fort Harssens en op Willemsoord. Eén van de bijzondere bunkers in Den Helder is de zogenaamde "Kroontjesbunker", een FL250 Flakgruppenkommandostand. Deze bunker kreeg haar bijnaam vanwege de vorm van de toren, die op een kroontje lijkt.
De Kroontjesbunker had een belangrijke functie tijdens de oorlog. In deze bunker werden met een glazen plotterwand gegevens over vliegroutes en passerende vliegtuigen verzameld en doorgegeven aan verder op gelegen Flakbatterijen. Het is de enige bunker van dit type in Nederland die intact is gebleven. Bezoekers kunnen de toren beklimmen voor een prachtig uitzicht over de duinen. In de bunker zelf wordt verteld hoe de gegevens van passerende vliegtuigen werden verzameld en verwerkt.
Bunkers in Ouddorp
In Ouddorp is een ander interessant complex te bezoeken: Bunkercomplex De Punt, ook bekend als Widerstandsnest 220 H. Deze bunker speelde een strategisch belangrijke rol tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanaf deze locatie konden de Duitse kanonnen de toegang tot de Grevelingen tussen Goeree en Schouwen onder vuur nemen. Tijdens Bunkerdag kunnen bezoekers verschillende ST-bunkers van binnen bekijken. Deze bunkers hebben muren van minimaal 2 meter gewapend beton en zijn bestand tegen zware aanvallen.
In Bunker 134 wordt een kleine expositie georganiseerd, waarin korte filmpjes over de Atlantikwall worden vertoond. Ook worden spullen uit de oorlogstijd tentoongesteld. Er worden doorlopend rondleidingen gegeven over het complex, waardoor bezoekers een duidelijk beeld krijgen van de functie en geschiedenis van deze bunkers.
Atlantikwall Museum in Scheveningen
Het Atlantikwall Museum in Scheveningen is een ander belangrijk museum dat zich richt op de geschiedenis van de bunkers en de Atlantikwall. Het museum is gevestigd in een manschappenbunker van het type 622 (Doppelgruppenunterstand), een soort commandobunker. Binnen de bunker is een "tijdcapsule" te vinden: één van de verblijfsruimtes is ingericht met uitsluitend ongerestaureerde voorwerpen. Hierdoor krijg je de indruk dat de bunker sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog onaangeroerd is gebleven.
De andere verblijfsruimte is ingericht als een experiencebunker, waarin films over de V2 en het vergissingsbombardement op Bezuidenhout worden vertoond. Het museum biedt ook een audiotour langs 17 items in en rondom de Commandobunker type 608. Deze tour is beschikbaar in vijf talen en duurt ongeveer 60 tot 75 minuten. Bezoekers kunnen deze tour via een QR-code op hun smartphone downloaden en op eigen tempo doorlopen. Het gebruik van oortjes of een koptelefoon is verplicht, dus het is verstandig om deze vooraf mee te nemen.
Het Atlantikwall Museum is geopend op zondagen vanaf 13 april tot en met 26 oktober, van 11:00 tot 15:00 uur. Het is noodzakelijk om vooraf te reserveren. De toegangsprijs bedraagt € 9,- per volwassene.
De rol van bunkers in de Nederlandse geschiedenis
Bunkers spelen een belangrijke rol in de geschiedenis van Nederland. Vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog werden deze constructies gebruikt voor militaire doeleinden. De Atlantikwall, een Duitse verdedigingslinie, was een van de grootste en meest indrukwekkende projecten van die tijd. In Nederland zijn er verschillende bunkers te vinden die deel uitmaakten van deze linie. Deze bunkers zijn vaak grotendeels verborgen onder het zand of begroeid door planten, maar ze blijven een belangrijk onderdeel van de geschiedenis.
Na de Tweede Wereldoorlog werden ook andere bunkers gebouwd, vooral tijdens de Koude Oorlog. Deze bunkers waren bedoeld om bescherming te bieden bij een nucleaire aanval. In tegenstelling tot de bunkers van de Atlantikwall zijn deze Koude Oorlog-bunkers echter niet bestand tegen moderne bommen. De muren en daken zijn dunner dan die van de oorlogstijd en zijn vooral bedoeld voor het huisvesten van belangrijke personen, zoals leden van de regering en provinciebesturen. Ze zijn uitgerust met voorzieningen zoals een generator en luchtzuivering om na een kernaanval te kunnen overleven.
Wandelen langs de bunkers van de Atlantikwall
Een interessante manier om de bunkers van de Atlantikwall te ontdekken, is door te wandelen langs het Nederlands Kustpad. Dit wandelpad is 725 kilometer lang en loopt door Zuid- en Noord-Holland. Tijdens je wandeling kom je langs verschillende bunkers die deel uitmaakten van de Duitse verdedigingslinie. Het is een prachtige manier om de geschiedenis van Nederland te ontdekken en te leren over de rol van deze bunkers in de Tweede Wereldoorlog.
Het Nederlands Kustpad is een populaire route voor wandelaars en historisch geïnteresseerden. Het biedt niet alleen een overzicht van de geschiedenis, maar ook een indrukwekkende blik op de natuur van de Nederlandse kust. Tijdens je wandeling kun je verschillende bunkers bezoeken en ontdekken hoe deze constructies eruitzagen en waarom ze zo belangrijk waren. Het is een educatieve en interessante manier om de geschiedenis van Nederland te ontdekken.
Conclusie
De bunkers van de Atlantikwall zijn een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van Nederland en Europa. Ze zijn niet alleen historische schatten, maar ook interessante plekken voor bezoekers die willen weten hoe deze constructies functioneerden en waarom ze zo belangrijk waren. Tijdens Bunkerdag kunnen bezoekers een kijkje nemen in verschillende bunkers langs de Nederlandse kust, waaronder in Den Helder, Ouddorp, Middelburg en Scheveningen. Deze activiteit is een initiatief om bewustwording te schijpen van de geschiedenis van de Atlantikwall en te laten zien dat deze bunkers nog steeds van betekenis zijn. Het is een unieke kans om jongeren en volwassenen te betrekken bij het verleden van Nederland en Europa.