Mooie steden vlakbij Nederland: de perfecte reisbestemming voor een stedentrip dichtbij huis
juli 14, 2025
De klimaatverandering is een wereldwijde uitdaging die ook Nederland hard raakt. Met een groot deel van het land onder de zeespiegel en een toenemende frequentie van extreme weersomstandigheden, is het steeds belangrijker om klimaatbestendige keuzes te maken. Voor wie op zoek is naar een veilige woning of verblijfplek, is het kiezen van een gemeente die goed voorbereid is op de gevolgen van klimaatverandering essentieel. In dit artikel wordt Berkelland, gelegen in de Gelderse heuvelrug, voorgesteld als de meest klimaatbestendige plek in Nederland. De analyse is gebaseerd op meerdere bronnen die onder andere risicobeoordelingen, beleidsmaatregelen en geografische kenmerken beschrijven.
Waarom Berkelland?
Berkelland wordt herhaaldelijk genoemd in verschillende bronnen als een van de meest klimaatbestendige gemeenten van Nederland. De gemeente ligt in een hoger gelegen gebied, wat betekent dat het minder gevoelig is voor overstromingen. Dit is een cruciale factor bij de beoordeling van klimaatbestendigheid, gezien het feit dat een groot deel van het land onder de zeespiegel ligt en dus in gevaar kan komen bij een stijging van het waterpeil. Hooggelegen gebieden zoals Berkelland zijn daarom een betere keuze voor wie zich wil beveiligen tegen de risico’s van klimaatverandering.
Buiten de geografische voorkeuren, heeft Berkelland zich ook bewust ingezet voor beleid dat gericht is op klimaatadaptatie. Dit omvat maatregelen zoals het vergroten van groene ruimte, het aanpassen van wateropslag en het versterken van infrastructuur die kwetsbaar is voor extreme weersomstandigheden. Zo wordt het risico op wateroverlast en hittestress verminderd, wat zowel gezondheidsvoordelen als maatschappelijke stabiliteit biedt.
Klimaatrisico’s in Nederland
Voordat we dieper ingaan op de klimaatbestendigheid van Berkelland, is het belangrijk om in te zien welke risico’s klimaatverandering in Nederland met zich meebrengt. De zeespiegel stijgt, wat leidt tot overstromingsrisico’s, vooral in de lage-gelegen regio’s. Daarnaast worden winters zachter en zomers warmer, met zwaardere buien, droogteperiodes en hittegolven. Deze veranderingen hebben gevolgen voor zowel de natuur als de menselijke leefomgeving. Planten en dieren passen zich aan aan nieuwe klimaatpatronen, terwijl mensen meer gevoelig worden voor ziektes, allergieën en hittestress.
In dit kader is het belangrijk om klimaatbestendige woon- en verblijfplekken te selecteren. Zoals aangegeven in meerdere bronnen, zijn gemeenten in het oosten van het land, zoals Berkelland, minder kwetsbaar voor de gevolgen van de klimaatverandering dan steden langs de kust of langs rivieren. Deze plekken zijn daarom een voorkeur voor wie wil wonen of verblijven in een gebied dat minder onder druk staat van klimaatgerelateerde risico’s.
Klimaatbestendige gemeenten in Nederland
Hoewel Berkelland als de meest klimaatbestendige gemeente wordt aangemerkt, zijn er ook andere gemeenten die actief zijn in het aanpassen aan klimaatverandering. Naast Berkelland zijn Haarlem en Goirle genoemd als gemeenten die zich goed voorbereiden op de gevolgen van de klimaatverandering. Deze gemeenten implementeren maatregelen zoals het versterken van dijken, het verbreden van rivieren, het aanleggen van extra groen en het uitvoeren van klimaatstresstests om kwetsbaarheden te identificeren.
Deze aanpak zorgt ervoor dat gemeenten beter in staat zijn om de impact van extreme weersomstandigheden te beheersen. Het vergroot de scherming tegen overstromingen, draagt bij aan de temperatuurregulatie in stadsgebieden en vermindert het risico op verliezen aan eigendommen of gezondheid. Klimaatbestendigheid is niet alleen een kwestie van bouwen op een hoger gelegen terrein, maar ook van beleidsmaatregelen die op lange termijn de leefbaarheid van een gemeente verbeteren.
De rol van klimaatrisico’s bij het kopen van een woning
Voor wie overweegt om een woning te kopen, is het belangrijk om rekening te houden met klimaatrisico’s. Banken en woningmarktpartijen adviseren kopers om dit aspect in overweging te nemen bij het zoeken naar een geschikte woning. Zoals aangegeven in een bron van Allianz Direct, kunnen klimaatrisico’s leiden tot aanzienlijke schade aan woningen, zoals door overstromingen of paalrot. In Valkenburg in Limburg, bijvoorbeeld, is in 2021 sprake geweest van schade van 400 miljoen euro als gevolg van een hevige overstroming.
Om dit soort risico’s te vermijden, wordt aangeraden om woningen te kopen in gebieden die minder gevoelig zijn voor klimaatverandering. Berkelland, met zijn hogere ligging en strategische beleidsmaatregelen, vormt in dit opzicht een aantrekkelijke keuze. Daarnaast wordt het klimaatrisico beoordeeld op basis van factoren zoals de kans op natuurbranden, het risico op hitteloop, grondverzakking en overstromingsrisico’s.
De Utrechtse Heuvelrug en andere klimaatbestendige regio’s
Hoewel Berkelland als de meest klimaatbestendige gemeente is aangewezen, zijn er ook andere regio’s in Nederland die relatief veilig zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering. De Utrechtse Heuvelrug, bijvoorbeeld, wordt genoemd in een onderzoek van de Universiteit Utrecht als een regio die zich goed aanpast aan klimaatgerelateerde uitdagingen. De gemeente heeft een uitvoeringspilot gestart als onderdeel van het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie om klimaatbestendige woonwijken te ontwikkelen.
Deze regio’s zijn in staat om zich aan te passen aan veranderende klimaatpatronen door het implementeren van maatregelen zoals groen aanleggen, wateropslag opstellen en infrastructuur versterken. Deze aanpassingen zorgen ervoor dat de leefbaarheid in deze gemeenten blijft verbeteren, ook in tijden van klimaatverandering.
Gezondheids- en maatschappelijke gevolgen van klimaatverandering
Klimaatverandering heeft niet alleen fysieke gevolgen voor woningen en infrastructuur, maar ook op het vlak van gezondheid en maatschappelijke stabiliteit. Extreem weer en hittegolven kunnen leiden tot hittestress, wat vooral voor ouderen en jonge kinderen een risico is. Daarnaast zijn er ook toename van allergieën en infectieziektes door veranderende milieuomstandigheden. In lage-gelegen steden zoals Rotterdam, Amsterdam en Den Haag is het risico op ziektevoortplanting groter vanwege de stadsstructuur en de dichtere bebouwing.
De keuze voor een gemeente die zich goed aanpast aan klimaatverandering heeft daarom ook een positief effect op de gezondheid van inwoners. Door groen aan te leggen en temperatuurregulatie te verbeteren, wordt de impact van hittegolven verminderd. Ook is er minder risico op luchtverontreiniging, wat gezondheidsproblemen kan voorkomen.
Klimaatadaptatie en toekomstige uitdagingen
Hoewel Berkelland als een van de meest klimaatbestendige gemeenten wordt aangewezen, is het belangrijk om te erkennen dat klimaatadaptatie een continue uitdaging is. De klimaatverandering is een langdurig proces en vereist aanpassingen op meerdere niveaus, van individueel tot regionaal en nationaal beleid. De overheid speelt daarbij een cruciale rol bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleidsmaatregelen die gericht zijn op klimaatbestendigheid.
Een belangrijk aspect van klimaatadaptatie is het verminderen van kwetsbaarheid in stads- en woongebieden. Dit betekent het investeren in infrastructuur die in staat is om extreme weersomstandigheden te beheersen, zoals versterkte dijken, verbrede rivieren en gecontroleerde waterafvoer. Ook het aanleggen van groene ruimte helpt bij het afwegen van hittegolven en het verlagen van overstromingsrisico’s.
Conclusie
Berkelland is, op basis van meerdere bronnen, de meest klimaatbestendige gemeente in Nederland. De hogere ligging van het gebied en de strategische beleidsmaatregelen zorgen ervoor dat het minder kwetsbaar is voor de gevolgen van klimaatverandering. Naast Berkelland zijn er ook andere gemeenten die zich goed aanpassen aan klimaatgerelateerde risico’s, zoals Haarlem, Goirle en delen van de Utrechtse Heuvelrug. De keuze voor een klimaatbestendige verblijf- of woningslocatie is daarom niet alleen een logische, maar ook een verstandige keuze voor de toekomst.