Bezienswaardigheden in de regio Volendam: een overzicht van culturele en natuurlijke attracties
september 13, 2025
De coronapandemie heeft in 2020 en 2021 een diepe indruk nagelaten op de Nederlandse maatschappij en economie. Steden en regio’s zijn op verschillende manieren belast, afhankelijk van de mate van toegang tot internationale reizen, de aanwezigheid van toeristische en culturele activiteiten, en de lokale economische structuur. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de steden en regio’s in Nederland die het zwaarst getroffen zijn door de coronacrisis, zowel qua gezondheidsimpact als qua economische gevolgen.
Overzicht van de coronapandemie in Nederland in 2020 en 2021
In de eerste maanden van 2020 verspreidde het coronavirus zich snel door Nederland, waardoor maatregelen werden genomen zoals lockdowns, sluitingen van bedrijven en horeca, en beperkingen op reizen en sociale contacten. De impact was niet gelijk verdeeld over het land. Steden met een sterk internationaal karakter, zoals Amsterdam en Noord-Holland, werden zwaarder belast dan andere regio’s.
Volgens de Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was de economische krimp in 2020 het grootst in Noord-Holland, met een daling van 7 procent. In vergelijking met 2019 had de economie in deze regio het zwaarst te lijden, vooral vanwege de impact op de luchtvaartsector en toeristische activiteiten. In 2021 begon de economie echter langzaam weer te herstellen, met de sterkste groei in Haarlemmermeer, die het zwaarst getroffen was in 2020.
De steden die het zwaarst werden getroffen door corona
Amsterdam
Amsterdam is een van de steden die het zwaarst werd getroffen door de coronapandemie. De hoofdstad is een toeristische magnet, met een groot aantal internationale bezoekers en een sterke horeca- en culturele sector. In het derde kwartaal van 2020 kromp de economie van Amsterdam met 8,5 procent, volgens de CBS. De hoofdstad werd vooral hard geraakt door de afwezigheid van buitenlandse toeristen, de sluiting van musea, theaters en concertzalen, en de sterk gedaalde activiteit in de horeca.
Een bijzonder duidelijk gevolg was de drastische daling van de winkeldichtheid in Amsterdam. In oktober 2021 was de winkeldichtheid in de stad nog steeds lager dan voor de pandemie. Hoewel er in de horeca, culturele sector en creatieve industrie wel nieuwe bedrijven werden gestart, was het aantal vestigingen dat was opgeheven of geschorst, nog steeds aanzienlijk.
Noord-Holland
De regio Noord-Holland, met Schiphol als economisch centrum, werd eveneens zwaar getroffen. In 2020 kromp de economie in deze regio met 7 procent. De luchtvaartsector, die een belangrijk onderdeel uitmaakt van de economische structuur in Noord-Holland, raakte volledig stilgelegd. Het aantal reizen van en naar Nederland verminderde sterk, wat ook een indirecte impact had op het toerisme in de regio.
In 2021 begon Noord-Holland echter relatief snel te herstellen. De economie in de regio groeide met 17 procent in het derde kwartaal van dat jaar, waardoor het de sterkste economische groei in Nederland registreerde. Deze groei was te danken aan de sterke herstelbeweging in de luchtvaart en toeristische sector.
Den Haag
Hoewel Den Haag ook zwaar werd getroffen, was de impact iets minder dan in Amsterdam. De economie kromp met 2 procent in 2020. Het economische model van Den Haag is vooral gericht op overheidsactiviteiten, zoals ministeries en internationale organisaties, die minder sterk werden beïnvloed door de coronamaatregelen dan bijvoorbeeld de toeristische sector. Toch leed ook de horeca in Den Haag merkbaar onder de maatregelen.
De impact op de luchtvaart en toeristische sector
De luchtvaartsector was in de coronapandemie een van de zwaarst getroffen sectoren in Nederland. Het aantal vliegtuigen dat landde en vertrok verminderde sterk. In het begin van de coronapandemie werd het luchtverkeer met Italië beperkt, maar in de beginperiode bleef er nog luchtverkeer met Spanje, dat zelf ook zwaar werd getroffen. Regeringspartij D66 vroeg zich af waarom er nog vliegtuigen uit Spanje in Nederland mochten landen, gezien het aantal coronabesmettingen in Spanje toen al rond de 25.000 was.
Toerismestad Amsterdam en regio Noord-Holland werden hierdoor extra hard geraakt. Toeristische bedrijven, zoals hotels, kampeerbedrijven en toeristenattracties, moesten hun activiteiten stopzetten of scherper inperken. In de zomer van 2020 roemde Friesland zelfs via krantenopstellen de oproep om Nederlanders in eigen land vakantie te vieren, met name in Friesland, om lokale ondernemers te steunen.
Economische gevolgen en herstel
De economische impact van de coronapandemie varieerde per regio. In Amsterdam en Noord-Holland was de krimp het grootst, terwijl regio’s zoals Haarlemmermeer relatief sterk herstelden in 2021. De CBS onderzocht het aantal bedrijfsvestigingen en merkte dat het aantal vestigingen in Nederland tussen april 2020 en juli 2021 met 6,5 procent stijging. In Flevoland, met een groei van 8,2 procent, was de stijging het sterkst.
Toch bleef het aantal bedrijven dat geschorst of gesloten werd, aanzienlijk. Bedrijven die geen gebruik maakten van steunmaatregelen, bleken aanzienlijk vaker te sluiten dan bedrijven die wel steun ontvingen. Dit benadrukt de rol van overheidssteun in de overleving van bedrijven tijdens de pandemie.
Samenwerking en steunmaatregelen
Om de economische impact van de coronapandemie te beperken, introduceerde de overheid diverse steunmaatregelen, zoals compensatie voor ondernemers, renteverlagingen voor ondernemingen en verlenging van belastingvrijstellingen. Deze maatregelen gaven bedrijven en ondernemers de kans om door te gaan en te overleven.
In Amsterdam was minister Koolmees van harte voor een moreel appèl aan ondernemers om de compensatieregelingen niet misbruik te maken. In andere steden en regio’s werden vergelijkbare maatregelen genomen, maar de effectiviteit ervan varieerde per regio.
Conclusie
De coronapandemie heeft in 2020 en 2021 een diepe impact gehad op de steden en regio’s van Nederland. Amsterdam en Noord-Holland zijn de steden en regio’s die het zwaarst werden getroffen, vooral vanwege hun sterk internationale karakter en toeristische aantrekkingskracht. Den Haag, met zijn overheidsgerichte economie, werd minder sterk getroffen, maar leed toch aan economische dalingen in horeca en toerisme.
In 2021 begon de economische herstelbeweging aan te slaan, vooral in regio’s die het zwaarst getroffen waren in 2020. De stijging van het aantal bedrijfsvestigingen en de groei in de toeristische en luchtvaartsector zijn positieve signalen voor de toekomst. Toch blijft de impact van de coronapandemie in Nederland zichtbaar in verschillende sectoren en steden.