De meest verlaten plekken in Nederland: een gids voor urbex en verkenning
juli 14, 2025
Nederland is een dichtbevolkt land, en de verdeling van die bevolking is niet gelijkmatig. Bepaalde steden ervaren een aanzienlijk hogere bevolkingsdichtheid dan andere, wat invloed heeft op het stadsleven en de leefomgeving. Dit artikel geeft een overzicht van de dichtstbevolkte steden in Nederland, gebaseerd op beschikbare gegevens, en biedt inzicht in de factoren die bijdragen aan deze hoge bevolkingsdichtheid.
Bevolkingsdichtheid in Nederland: Een Algemeen Overzicht
Met meer dan zeventien miljoen inwoners op een oppervlakte van 41.543 km² behoort Nederland tot de dichtstbevolkte landen ter wereld. Gemiddeld wonen er ongeveer 400 mensen per vierkante kilometer in Nederland. Echter, deze gemiddelde waarde verbergt significante regionale verschillen. De Randstad, een aaneengesloten gebied in het westen van Nederland, herbergt een groot deel van de Nederlandse bevolking en kent de hoogste bevolkingsdichtheid. Steden in deze regio, zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, trekken veel inwoners aan vanwege economische kansen, culturele voorzieningen en onderwijsinstellingen.
De Top 10 Dichtstbevolkte Steden
De volgende steden behoren tot de dichtstbevolkte van Nederland, gerangschikt op basis van inwoners per vierkante kilometer. De cijfers zijn afkomstig van bevolkingsonderzoeken uitgevoerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
- Krimpen aan den IJssel: Met 3.833 inwoners per km² (bron 1, 4) is Krimpen aan den IJssel een van de meest dichtbevolkte gemeenten. De hoge bevolkingsdichtheid is deels te wijten aan de nabijheid van Rotterdam. Vanaf de jaren '60 trokken steeds meer Rotterdammers naar Krimpen aan den IJssel om de drukte van de stad te ontvluchten.
- Maassluis: Deze plaats in Zuid-Holland heeft een bevolkingsdichtheid van 3.906 inwoners per km² (bron 4). De historische havenstad was al vroeg een drukbevolkte plek vanwege de gunstige ligging voor handelaren.
- Schiedam: Schiedam, eveneens gelegen in Zuid-Holland, telt 4.417 inwoners per km² (bron 4). De stad staat bekend om zijn jenever en windmolens, maar de nabijheid van Rotterdam speelt ook hier een rol in de hoge bevolkingsdichtheid.
- Gouda: Gouda kent een bevolkingsdichtheid van 4.405 inwoners per km² (bron 4). De stad maakte tussen 1970 en 1990 een sterke groei door, en vertoont de laatste jaren weer een lichte groei.
- Delft: (bron 4)
- Groningen: Met circa 193.000 inwoners (bron 3) is Groningen de grootste stad van Noord-Nederland en een belangrijke studentenstad. Ongeveer een derde van de huishoudens bestaat uit studenten (bron 3).
- Almere: Deze relatief jonge stad telt circa 194.000 inwoners (bron 3).
- Tilburg: (bron 3)
- Breda: Breda, de vestingsstad in Noord-Brabant, heeft een sfeervol centrum en telt circa 176.000 inwoners (bron 3). De ligging tussen Rotterdam en Antwerpen heeft bijgedragen aan de groei van de stad.
- Nijmegen: Met circa 165.000 inwoners (bron 3) is Nijmegen een van de oudste steden van Nederland, met een geschiedenis die teruggaat tot de Romeinse tijd.
Amsterdam en Rotterdam: De Grootste Steden
Amsterdam en Rotterdam zijn de grootste steden van Nederland, zowel qua bevolkingsaantal als qua economisch belang.
Amsterdam, de hoofdstad, heeft meer dan een miljoen inwoners (bron 2, 5, 6) en is wereldberoemd om zijn grachten, fietsen en cultuur. De stad biedt een breed scala aan bezienswaardigheden, waaronder het Rijksmuseum met een uitgebreide collectie Nederlandse kunst en geschiedenis, het Anne Frank Huis, en de historische grachten die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan (bron 2). Amsterdam maakt deel uit van de Randstad, een agglomeratie met meer dan acht miljoen inwoners, wat bijna de helft van de totale Nederlandse bevolking is (bron 5, 6).
Rotterdam, gelegen aan de Nieuwe Maas, is de tweede stad van Nederland (bron 2, 5). De havenstad is een belangrijk economisch centrum en staat bekend om zijn moderne architectuur, die een contrast vormt met de traditionele grachtenpanden van Amsterdam (bron 5).
Regionale Verschillen en Trends
De bevolkingsdichtheid in Nederland is niet overal gelijk. Zoals eerder vermeld, is de Randstad het meest dichtbevolkte gebied. Binnen de Randstad zijn er echter ook verschillen. Steden in het noorden en westen van Nederland, zoals Leeuwarden en Maastricht, vertonen ook een relatief hoge bevolkingsdichtheid (bron 6).
Er zijn ook trends in de bevolkingsontwikkeling. Grote steden als Amsterdam en Rotterdam groeien nog steeds, terwijl steden in de achterhoek en Zuid-Limburg juist een krimp van het aantal inwoners kennen (bron 3). Deze trends worden beïnvloed door factoren zoals economische kansen, de beschikbaarheid van woningen en de migratie van mensen.
De Invloed van Geschiedenis en Geografie
De geschiedenis en geografie van Nederland hebben een belangrijke rol gespeeld in de verdeling van de bevolking. De ligging aan de zee en de rivieren heeft geleid tot de ontwikkeling van belangrijke handelscentra, zoals Maassluis en Schiedam. De vruchtbare grond in bepaalde delen van het land heeft de landbouw gestimuleerd en de bevolkingsdichtheid in die gebieden verhoogd.
De nabijheid van andere landen, zoals Duitsland en België, heeft ook invloed gehad op de bevolkingsontwikkeling. Steden als Nijmegen, die dicht bij de Duitse grens liggen, hebben een sterke regionale verbinding en trekken zowel inwoners als bezoekers aan.
Tabel: Top 10 Dichtstbevolkte Steden (Inwoners per km²)
| Stad | Inwoners per km² |
|---|---|
| Krimpen aan den IJssel | 3.833 |
| Maassluis | 3.906 |
| Schiedam | 4.417 |
| Gouda | 4.405 |
| Delft | N.v.t. |
| Groningen | N.v.t. |
| Almere | N.v.t. |
| Breda | N.v.t. |
| Nijmegen | N.v.t. |
| Tilburg | N.v.t. |
N.v.t. = Niet vermeld in de bronnen.
Conclusie
De bevolkingsdichtheid in Nederland varieert aanzienlijk, met een concentratie van inwoners in de Randstad en bepaalde historische steden. Factoren zoals economische kansen, geografische ligging en historische ontwikkelingen spelen een rol in deze verdeling. Amsterdam en Rotterdam zijn de grootste steden van Nederland, maar ook kleinere steden zoals Krimpen aan den IJssel en Maassluis kennen een hoge bevolkingsdichtheid. Het begrijpen van deze patronen is essentieel voor het plannen van stedelijke ontwikkeling, het verbeteren van de leefomgeving en het bevorderen van een duurzame groei van de Nederlandse bevolking.